24 Çocuk Hakları Komitesine Bireysel Başvuru Usulü Üzerine Bir Değerlendirme İsviçre’ye karşı yapılan bir başvuruda,104 taraf devlet, Sözleşmenin bazı maddelerinin kişilere sübjektif haklar vermediğini ve başvurunun bu açıdan kabul edilemez nitelikte olduğunu ileri sürmüştür. (Ör. 3. maddede yer alan çocuğun yüksek yararı ilkesi, m. 6/2 de yer alan taraf devletlerin çocuğun hayatta kalması ve gelişmesi için mümkün olan azami çabayı göstermesi yükümlülüğü, 22. maddede yer alan mülteci statüsü kazanmaya çalışan çocuğun insani yardımdan yararlanma hakkı, 24. maddede yer alan en iyi sağlık düzeyine kavuşma hakkı). Komite kişisel, siyasal ve sosyal hakların bölünmezliğini ve eşit önemini vurgulamış ve söz konusu hakların çocukların kişiliklerini ve yeteneklerini mümkün olan en üst düzeyde geliştirdiğini belirtmiştir.105 Komiteye göre, Sözleşme’de yer alan tüm haklar için bireysel başvuru yapılabilir ve bu konuda sınırlayıcı bir yaklaşım yapılması mümkün değildir.106 Bir başka başvuruda başvurucu, BM KSHS’nin 14. ve 17. maddelerinde güvence altına alınan hakların ihlal edildiğini ileri sürmüştür. Bireysel başvuru ÇHS ve /veya ihtiyari protokollerinde ye alan haklar için yapılabileceği için kabul edilmezlik kararı verilmiştir.107 Sosyal hakların yanı sıra kişisel ve siyasal haklara ilişkin olarak da pozitif yükümlülükler, -açıkça Sözleşme metninde yer almasa da- ÇHS sistemi için geçerlidir. Dolayısıyla kişisel ve siyasal haklar söz konusu olduğunda devletlerin dokunmama dışında koruma ve yerine getirme görevleri bulunmaktadır. Koruma görevi, devletlere üçüncü kişilerden kaynaklanan ihlalleri engelleme yükümlülüğü getirmekte; yerine getirme ödevi ise hakların kullanılmasını kolaylaştırma ve sağlamayı içermektedir.108 Dolayısıyla -ÇHK’nin içtihadı doğrultusunda- devletlerin pozitif yükümlülüklerini yerine getirmemesi sebebiyle kişisel/ sosyal/ siyasal haklar için bireysel başvuru yapılabilir. İspanya’ya karşı yapılan bir başvuruda başvurucular yeni doğan bebeklerinin kaçırıldığını ve bunun için etkili soruşturma yapılmadığı için ÇHS’nin çocuk kaçırmaları düzenleyen 35. maddesinin ihlal edil104 V.A. (author) and E.A. and U.A. (victims) v. Switzerland (C. No. 56/2018) 105 Komiteye göre, çocuğun yüksek yararı üç ayaklı bir kavramdır: hem maddi bir hak hem yorum ilkesi hem de usul kuralıdır.p. 6.5. 106 p. 6.5. 107 A.A.A. (author) and U.A.I. (victim) v. Spain (C. No. 2/2015) 108 H.M. (author) and A.E.A. (author’s son) v. Spain (C. No. 115/2020), p. 12.6.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1