31 TBB Dergisi 2023 (164) Tijen DÜNDAR SEZER Protokol’ün yürürlüğe giriş tarihinden sonra gerçekleşmesi veya söz konusu ihlalin bu tarihten sonra devam etmesi/sürekli olması134 gereklidir. Protokol m. 20 uyarınca Komitenin bireysel başvurular açısından yetkisi Protokol’ün yürürlüğe girmesi ile başlar. Bununla birlikte, eğer bir devlet protokol yürürlüğe girdikten sonra Protokole taraf olursa, Protokole taraf olunan tarihten sonraki ihlal iddiaları için Komiteye bireysel başvuru yapılabilir. D. GEÇİCİ TEDBİR ALINMASI Protokol’ün 6. maddesi uyarınca, “başvurunun alınmasından sonra, herhangi bir zamanda ve esasa ilişkin karara varılmadan önce, Komite, acilen dikkate alınmak üzere, taraf devletten, ihlal mağdurunun/mağdurlarının telafisi mümkün olmayan zararlardan korunmaları için istisnai durumlarda geçerli olabilecek geçici tedbirlerin alınması yönünde talepte bulunabilir.”135 2019 yılında Komite “İhtiyari Protokolde Yer Alan Başvuru Prosedüründe Yer Alan Geçici Tedbirlere İlişkin İlkeler”i kabul etmiştir.136 Bu ilkeler uyarınca, geçici tedbirler koruyucu ve önleyici tedbirler şeklinde ikili bir yapıya sahiptir. Tedbirler, telafi edilemez zararın önlenmesine ve hakların kullanımının sağlanmasına yöneliktir. Bu bağlamda tedbirlerin amacı Komitenin esasa ilişkin kararının etkinliğini/ bütünlüğünü sağlamak ve ilgili devletin, son Görüşlerde yer alan tavsiye edilen giderimleri yerine getirmesini sağlamaktadır.137 Protokol’ün 6. maddesinde sözü edilen “istisnai durumlar” ifadesi,138 devletin eylem veya ihmalinin korunan hak ya da Komitenin nihai kararı üzerindeki vahim etkisine işaret etmektedir. Yine 6. maddede yer alan “telafisi olmayan zarar” ifadesi ise, yapıları gereği telafisi, eski haline getirilmesi ya da yeterli şekilde tazmini mümkün 134 AİHS çerçevesinde zaman yönünden yetki açısından istisnai bir durum olarak görülen “sürekli ihlal” için bkz. Gölcüklü, s.; Practical Guide on Admissibility Criteria, Council of Europe/European Court on Human Rights, 2022, https://www. echr.coe.int/documents/admissibility_guide_eng.pdf, 10.10.2021, s. 66 vd. 135 Carletti, s. 117. 136 Information Pack About the Optional Protocol to the Convention on the Rights of the Child on a Communications Procedure (OPIC), s. 17. 137 İhtiyari Protokolde Yer Alan Başvuru Prosedüründe Yer Alan Geçici Tedbirlere İlişkin İlkeler, p. 2. 138 Protokolde yer alan “istisnai durumlar” ibaresi, geçici tedbir kararı verilmesini zorlaştırabileceği için, doktrinde eleştiri konusu olmuştur. Johansson, s. 72.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1