Türkiye Barolar Birliği Dergisi 164. Sayı

59 TBB Dergisi 2023 (164) Hasan TUNÇ / Murat OSMA liyetlerde hiyerarşik düzenin sağlanması, sınırların belirlenmesi ve iş dağılımının yapılabilmesi açısından da çok önemlidir. Bu kapsamda, kamu idaresinin kademelendirilmesi, sınıflandırılması ve özel alanlarına göre iş dağılımı yapılmasının yetki unsuruyla sağlandığını söylemek mümkündür. Bu yaklaşımdan hareketle, yetki olmadan idareden veya örgütsel faaliyetlerden bahsetmek mümkün değildir. 3. Kanuni İdare İlkesi Kanuni idare ilkesi veya “İdarenin Yasallığı İlkesi”, 10 idare hukukunda önemli bir yere sahiptir. Güçler ayrılığı ilkesi kapsamında, yasama, yürütme ve yargının belirli bir düzen içerisinde çalışmasının temelini de oluşturan kanuni idare ilkesinin tanımına ilişkin literatürde farklı yaklaşımlar mevcuttur. Bu kapsamda, Gözübüyük ve Tan, kanuni idare ilkesini, idarenin her türlü işlem ve eylemlerinin kanuna uygun olması olarak tanımlamaktadır.11 Bu tanımlamada, herhangi bir ayrıma gidilmeden idarenin tüm işlemlerinin hukuk normlarına aykırı olmaması gerektiğine atıf yapılmıştır. Diğer taraftan Gözler, idarenin kanuniliği ilkesinin tanımını yaparken iki koşulun varlığına vurgu yapmıştır. Gözler’e göre, anılan ilkenin ilk koşulu “idarenin eylem ve işlemlerini kanuna dayandırmasıdır”. Bu kapsamda idarenin, sübjektif işlemlerinin geçerli olması için, işlemin yasal dayanağının olması zorunludur. İkinci anlamı ise söz konusu “işlem ve eylemlerin kanuna aykırı olmaması” koşulunun gerçekleştirilmesidir.12 Bu noktada Gözler, söz konusu ilkenin idareyi işlem ve eylemlerinde sınırlandırıldığını belirtmiş ve idarenin sahip olduğu yekinin genel anlamda bağlı yetki olduğuna işaret etmiştir. İdare, görev ve fonksiyonları gereği sahip olduğu yetkiyi Anayasa ve kanunlardan almasına rağmen faaliyet alanı, yasama organın görev ve yetki alanları ile sınırlandırılmıştır. Yasama organın sahip olduğu Genellik, Asillik ve Devredilmezlik ilkeleri söz konusu sınırın belirleyici unsurlarıdır.13 Bu üç özellik gereği, yasama organı ki bundan sonra 10 Onur Karahanoğulları, İdarenin Hukukla Kavranması: Yasallık ve İdari İşlemler, Turhan Kitabevi, Ankara. 2018, s. 67. 11 A. Şeref Gözübüyük/Turgut Tan, İdare Hukuku, Turan Kitabevi, Ankara, 2003, s. 3 12 Kemal Gözler, İdare Hukuku, Ekin Kitabevi, Bursa, 2. Cilt, 2003. s. 110. 13 Zaim M. Necatigil, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde Anayasa ve Yönetim Hukukunun Esasları. Işık Kitap Evi, Lefkoşa, 2015, s. 60.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1