Türkiye Barolar Birliği Dergisi 164. Sayı

77 TBB Dergisi 2023 (164) Hasan TUNÇ / Murat OSMA olduğu savı üzerinden geliştirilmiş bir ilkedir. Alt hukuk normunun geçerli olabilmesi için üst hukuk normu ile uyumlu olması gerektiği esasını kabul eden normlar hiyerarşisi yaklaşımı, günümüzde modern hukuk dünyasının en belirgin prensiplerinden biri haline gelmiştir.63 Literatürde, konuya ilişkin olarak; CBK’ların kanunla eşdeğer olduğu, kanunların altında bir düzenleyici işlem olduğu ve CBK’ların düzenlenme alınan göre değişen bir hiyerarşik konuma sahip olduğunu savunan üç farklı görüş bulunmaktadır. Bu kapsamda, öncelikle konuyu Anayasa maddesinde yer alan ifadeler üzerinden değerlendirmek gerekirse; Cumhurbaşkanlığı kararnamesini düzenleyen 1982 Anayasası’nın 104’üncü maddesinin 17’nci fıkrasında yer alan “Türkiye Büyük Millet Meclisinin aynı konuda kanun çıkarması durumunda, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi hükümsüz hale gelir” ifadesi ile kanun koyucunun, “özel hüküm genel hüküm veya eski hüküm yeni hüküm” gibi yorumlara mahal bırakmayacak şekilde kararname ile düzenlenen alanlarda, Meclis tarafından Asillik İlkesi kapsamında kanunla bir düzenleme yapılması halinde kararnamenin mülga olacağını hükme bağlamıştır. 64 Bahse konu maddeye göre, yeni düzenleme kapsamında, Kanun-CBK arasında bir çatışma olması halinde, CBK’nın kanunla çatışan kısımları doğrudan hükmünü yitirecektir. Bu yaklaşıma göre tüm CBK’ların kanun altı düzenleyici işlem olduklarını söylememek mümkündür. Ancak, konuya ilişkin olarak Atar, yukarıda ifade edilen 104 (17)’nci maddesindeki hükme farklı yorum getirmiştir. Atar’a göre “kanun ile kararname arasında hiyerarşi olsa idi kanun koyucu CBK ile kanunlar arasında farklı hükümler olursa kanun hükümleri uygulanır şeklindeki bir düzenlemeye ihtiyaç duymazdı.”65 İlaveten Atar CBK’ların, idare ve yargı organlarınca uyulması gereken nitelikte bir düzenleme olduğuna dikkat çekmiş ve bu özelliği nedeniyle de “kural olarak kanunlara 63 Mehmet Güneş, “Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin Normlar Hiyerarşisindeki Yeri ve Denetiminde Maddi İçerik Kriteri”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. Y. 2020, C. 11 S. 1, s. 167; Muhammed Göçgün, İdari İşlemin Konu Unsuru. On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2017, s. 165; Adnan Güriz, Hukuk Felsefesi, Siyasal Kitapevi, Ankara, 2020, s.111. 64 Berat Duman, “Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri; Hukuki Niteliği, Rejimleri, Denetimi ve Mukayeseli Hukukta Yeri”. Anadolu Hukuk Fakültesi Dergisi. Y. 2019, C. 5, S. 2. s. 546. 65 Yavuz Atar, “Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin Hukuki Rejimi ve Anayasallık Denetimi”, Anayasa Yargısı, Y. 2019, C. 36, S. 1, s. 247.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1