169 TBB Dergisi 2023 (165) Murat BALCI / Sinem TURAN Lamptey, hakem kararlarındaki masum bir hata veya kötü bir performans nedeniyle cezalandırılmamıştır. O, FIFA Disiplin Talimatı’nın 69. maddesinin 1. paragrafının doğrudan ve açık bir ihlali olan, belirli bahisleri başarılı kılmak için yalnızca minimum sayıda golü kolaylaştırmak amacıyla kasıtlı kararlar almaktan suçlu bulunduğu için cezalandırılmıştır” şeklinde bir açıklama yapılmıştır. Maçın hakemi Lamptey tarafından FIFA nezdinde verilen karara karşı CAS’a yapılan başvuru neticesinde ise CAS, “Bay Joseph Odartei Lamptey’in FIFA Temyiz Komitesi’nin 27 Nisan 2017’de verdiği karara karşı 6 Haziran 2017’de yaptığı itiraz reddedilmiştir. FIFA Temyiz Kurulu’nun 27 Nisan 2017’de verdiği karar onaylanmıştır” şeklinde karar vermiştir.21 Tüm bu açıklananlar neticesinde, bilinçli olarak verilen hatalı hakem kararlarının maçın sonucunu hukuka aykırı şekilde etkilemesi nedeniyle Güney Afrika – Senegal maçının tekrar oynanmasına karar verilmiştir. Burada dikkat edilmesi gereken nokta, FIFA tarafından yapılan açıklamada da üzerinde durulduğu üzere, yaptırımın, hakemin verdiği hatalı kararlar nedeniyle değil, yapılan soruşturma sonucunda şike (match-fixing) iddialarının doğru çıkması nedeniyle uygulanmış olmasıdır. Genel düzenlemeye göre, hakemin kendi takdirine ilişkin aldığı kararlar hatalı olsa da maç tekrarına neden olmaz. Fakat örnek olayda da görülebileceği üzere, Disiplin Talimatı’nda düzenlenen kurallar hakem tarafından açıkça ihlal edildiği takdirde, yetkili makamlarca yapılan araştırma sonrasında maçın tekrarına karar verilebilir. Fakat tekrar değinmek gerekir ki, burada maç tekrarına neden olan husus hakemin takdirine dayalı verdiği hatalı kararlar değil, maç sonucunu hukuka aykırı olarak belirlemeye yönelik kasıtlı olarak verdiği kararlardır. Hakemin oyunun sonucunu kasıtlı olarak etkilediği durumlarda, hakemin eyleminin üçüncü bir tarafla iş birliği içinde veya onun talimatıyla mı yoksa bağımsız olarak mı yapıldığı fark etmeksizin bu davranışa hem cezai hem de hukuki sorumluluk yüklenmelidir.22 Hakemlerin maçlarda verdikleri her kararın incelemeye konu olması mümkün değildir. Zira hakem, futbol maçlarının kurallara uy21 CAS’ın 4 Aralık 2017 tarihli ve CAS 2017/A/5173 tarihli kararı: http://jurisprudence.tas-cas.org/Shared%20Documents/5173.pdf 22 Darryll M. Halcomb Lewis, Frank S. Forbes, A Proposal for a Uniform Statute Regulating the Liability of Sports Offifficials for Errors Committed in Sports Contests, Sayı 3 İlkbahar 1990, s. 706.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1