Türkiye Barolar Birliği Dergisi 165.Sayı

207 7BB 'HUJLVL ,şÕO (*(0(1 '(0ø5 değişiklik ve yeniliklere ilişkin kurallar (Kurallar) 21 Mart 2022’de üye devletlerin çoğunluğunun onaylamasıyla 1 Temmuz 2022’de yürürlüğe girmiştir. Kurallar modern, cinsiyetçi dilden uzak, yalın bir şekilde tekrar düzenlenmiştir. Kurallarda öngörülen düzenlemelerde yargılama süreçlerinin daha kısa sürmesi, teknolojinin daha yaygın kullanımı ve şeffaflığın arttırılması amaçlanmıştır. Değişikliklerde duruşmaların etkinliğini artıracak usullere ilişkin yeni düzenlemeler,10 uluslararası tahkim camiasında tartışmalı bir kurum olan üçüncü kişi finansmanına ilişkin düzenleme11 yer almıştır. Konvansiyon kurallarında yapılan değişikliklerin haricinde en göze çarpan yenilik, Ek Mekanizma Kuralları (EMK) içerisinde yer alan arabuluculuk12 ve vakıa tespiti13 yöntemlerinin ayrı düzenlenmiş olmasıdır. Vakıa tespitine, bir tahkim / arabuluculuk ya da uzlaşı süreci sırasında başvurulabileceği gibi, bunlardan bağımsız olarak da başvuruicsid.worldbank.org/sites/default/files/documents/Old%20Rules/2006%20 -%20ICSID%20Convention%2C%20Regulations%20and%20Rules%20-%20ENG. pdf; E.T: 31.10.2022. ICSID Kurallarının tarihsel süreç içerisinde değişiklikleri hakkında bknz: İlhan Yılmaz, “ICSID Kurallarının Gelişimi ve Önerilen Kapsamlı Son Değişiklikler”, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2020/1, ss. 460-473. 10 Sürecin etkinliğini ve hızını arttıracak usulî düzenlemelerden ilki seri tahkime ilişkin ICSID Tahkim Kuralları m. 81 ve ICSID Ek Mekanizma Tahkimi Kuralları m. 85’te yer alır. Tahkim uygulamasında, davaların ayrılması (bifurcation) talebi, genellikle yetkiye ilişkin sorunların esasa ilişkin sorunlardan ayrılmasına ilişkindir. Uluslararası tahkim uygulamasının ihtiyaçları karşısında, ayrı bir madde olarak aynı devlete karşı yürütülen iki veya daha çok tahkim sürecinin birleştirilmesi (consolidation) ve birlikte yürütülmesi / uyumlaştırılmasına (coordination) ilişkin ICSID Konvansiyonu m. 42; Ek Mekanizma Kuralları m. 56’da düzenlemeler yapılmıştır. https://icsid.worldbank.org/procedures/arbitration/convention/ process/bifurcation/2006; E.T: 01.11.2022. 11 Uluslararası yatırım tahkiminde üçüncü kişi finansmanına ilişkin nasıl bir yaklaşım izlenmesi gerektiği tartışılmış ve konuya ilişkin düzenlemeler yapılmaya başlanmıştır. Bu düzenlemeler genellikle üçüncü kişi finansmanının varlığının bildirilmesine yöneliktir: 01.01.2017 Tarihli CIETAC Yatırım Tahkimi Kuralları m. 27; 01.01.2017 tarihli SIAC Yatırım Tahkimi Kuralları m. 24; 01.01.2020 tarihli Milan Ticaret Odası Tahkim Merkezi Kuralları m. 43; 01.01.2021 tarihli ICC Tahkim Kuralları madde 11. Milletlerarası tahkimde Üçüncü kişi finansmanına ilişkin sorunlar hakkında daha geniş bilgi için bknz: Baver Mazlum Mert, “Milletlerarası Tahkimde Üçüncü Kişi Finansmanı”, Onikilevha Yayınları, 2021, s. 73 vd. Bu gelişmeler doğrultusunda ICSID Konvansiyonunda da bir düzenleme yapılması ihtiyacı hasıl olmuştur. 12 ICSID Mediation Rules and Regulations, https://icsid.worldbank.org/sites/default/files/documents/ICSID_Mediation.pdf, E.T: 01.11.2022. 13 ICSID Fact-finding Rules and Regulations, ICSID_Fact-Finding.pdf (worldbank. org), E.T: 01.11.2022.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1