215 7BB 'HUJLVL ,şÕO (*(0(1 '(0ø5 vakıa tespiti madde metninden çıkartılmış; ayrı bir kurallar bütünü olarak yeniden düzenlenmiştir. Böylelikle vakıa tespiti 2022 düzenlemesiyle birlikte bir ek mekanizma yöntemi olmaktan çıkartılmış; ek mekanizma kurallarından bağımsız bir kurum haline gelmiştir. B. VAKIA TESPİT KURALLARI (2022) 1978 yılından beri Ek Mekanizma Kuralları çerçevesinde yürütülen vakıa tespiti, 01.07.2022’den itibaren Ek Mekanizma Kurallarından ayrı, yeni bir kurallar bütünü olarak Vakıa Tespit Kuralları (VTK) şeklinde düzenlenmiştir. 32 2022 düzenlemesiyle birlikte, vakıa tespitine ilişkin bütün adımlar bu kurallara göre yürütülecektir. Vakıa tespitine tarafların başvurusu (VTK m.5), başvurunun içeriği ve usulü (VTK m. 6), başvurunun Genel Sekreterlik tarafından kabulü ve kaydı (VTK m.7), incelemeyi yapacak Vakıa Tespit Komitesi, oluşturulma usulü, Komite üyelerinin nitelikleri, Komitenin çalışma usulü, elde edilen belgelerin başka süreçlerde kullanılması (VTK m. 8-17), Vakıa Tespit Sürecinin sona ermesi, Vakıa Tespit Raporunun mahiyeti (VTK 18-21) hususları yeni düzenlemede yer almaktadır. 1. Kavram ve Amaç Kavram, içerik ve yöneldiği amaç bakımından bir değişikliğe uğramamıştır. Vakıa tespiti 1978 düzenlemesinde olduğu gibi bağımsız ve tarafsız üçüncü bir kişinin, mevcut veya müstakbel, olası bir ihtilafla ilişkili olabilecek vakıaları tespitte yardımcı olan tarafların isteğine bağlı bir süreçtir. Vakıa tespiti, bir vakıaya ilişkin çekişmeli durumu sona erdirebileceği gibi; daha büyük bir ihtilafın doğumunu da engelleyebilir. Birinci Çalışma raporunda Merkez, vakıa tespitinin pek başvurulan bir yöntem olmadığından ve bu yönteme başvurunun artırılması amacından bahsetmiştir.33 2. Başvuru Vakıa tespitinde, Vakıa Tespit Kuralları m. 2/(1)’e göre vakıayı ilgilendiren tarafların birlikte başvurmaları şarttır. Yatırıma ilişkin va32 ICSID_Fact-Finding_Rules.pdf (worldbank.org), E.T: 10.11.2022. 33 Working Paper I, Vol. 3, s. 429.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1