256 'HSUHP YH BHn]HUL )HOkkHW 'XUXPOaUÕnda 0HdHnv 8VO +XkXkX 6RUXnOaUÕ +akkÕnda Bu sebeplerle yargılama bakımından başta hak arama özgürlüğü, adalete erişim, adil yargılanma hakkı gibi bireysel başvuru yolları da açık olacaktır.3 Hatta bu konuda duruma göre iç hukuk yollarının açıkça etkisiz kaldığı/olduğu durumlar için doğrudan bireysel başvuru yolu işletilebilecektir. Çünkü, mevcut hukukî yolların etkin olmadığı anlaşıldığında, kanaatimizce doğrudan bireysel başvuru yolunun da belirli şartlarda işletilmesi mümkündür. Keza yine süreç içinde başta yaşam hakkı ve mülkiyet hakkı, sosyal devlet, hukuk devleti kapsamında birçok temel hak ihlâli başvurusu AYM ve AİHM önüne gelmesi muhtemeldir. Bu konuda da ayrıca özellikle AYM ve Adalet Bakanlığı tarafından çalışma yapılmalıdır. Yukarıda yapılan açıklamalar önemli ölçüde mağdur ve zarar görenlere yöneliktir. Ancak mağdurların korunması çabası içinde başka hak ihlâllerine de yol açılmaması, hukuk devletinin bir gereğidir. Müteahhitlik sektörünün denetim ve yasal kurallara bağlanması hayatî önemi haizdir. Ülkemizde 453 bin olan müteahhide karşılık Almanya’da bu sayı sadece 3 bin 800’dür. 27 Avrupa Birliği ülkesinde ise toplam müteahhit sayısı 25 bin civarındadır. Yalnızca İstanbul Ticaret Odası’na kayıtlı 60 binden fazla müteahhit mevcuttur. Ülkemizde Avrupa Birliği ülkelerinin toplamının 10 katından daha fazla müteahhit vardır. Ayrıca önemle vurgulamak gerekir ki, hemen müteahhitlik yetki belgesi alamayan müteahhitlerin, geçici yetki belgesiyle işe başlamaktadır.4 Toplam müteahhit sayısının 145 bin civarında olanı geçici müteahhitlik yetki belgesiyle faaliyette bulunmaktadır.5 Çok sayıda müteahhit ve “geçici müteahhit” olmasına karşın ülkemizde, yaşanan depremlerde kötü inşa edilmiş olan binalar sebebiyle ağır yıkımlar ol3 Hakan Pekcanıtez, “Yargı Reformu Yapılmasını Gerektiren Nedenler”, Makaleler, C. I, İstanbul 2016, s. 197; Hakan Pekcanıtez, “Medenî Yargıda Adil Yargılanma”, Makaleler C. I, İstanbul 2016, s. 392-393; Muhammet Özekes, Medenî Usûl Hukukunda Hukukî Dinlenilme Hakkı, Ankara 2003, s. 74; Mine Akkan, “Medenî Usûl Hukukunda Etkin Hukukî Koruma”, MİHDER, C. 3, S. 6, Y. 2007, s. 44 vd.; Sezin Aktepe Artık, Medeni Usul Hukukunda Adil Yargılama Hakkı, Ankara 2014, s. 249-250. 4 3194 sayılı İmar Kanunu’nun (RG, 09.05.1985, S.18749) 28. maddesinin dokuzuncu fıkrasında müteahhitlik için gereken yetki belgesinin “geçici” veya “daimî” olabileceği öngörülmüştür. Keza anılan Kanun’a dayanılarak çıkarılmış olan Yapı Müteahhitlerinin Sınıflandırılması ve Kayıtlarının Tutulması Hakkında Yönetmelik’te de geçici yetki belgesine ilişkin düzenleme yer almaktadır. 5 <https://www.haberler.com/haberler/turkiye-de-kac-muteahhit-var-turkiyede-toplam-15633105-haberi/> (Erişim: 22.02.2023).
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1