274 'HSUHP YH BHn]HUL )HOkkHW 'XUXPOaUÕnda 0HdHnv 8VO +XkXkX 6RUXnOaUÕ +akkÕnda durum için yanlış ve yargılamaları yıllarca uzatan kararları mevcuttur. Bilindiği üzere, ceza yargılamaları yıllarca sürmekte, kanun yolları aşamasında da fazladan zaman kayıpları oluşmaktadır. Aynı yanlış kararlar ve bu konudaki ısrar, deprem sonrası açılacak davalarda da sürdürülürse, mağdurların en azından maddî ve hukukî kayıplarını karşılaması yılları alabilecektir. Bu tür yargı yolları ve yargı kolları arasındaki sorunların kısa sürede çözülmesi gerekli ve zorunludur. Mevcut yanlış uygulamalardan da vazgeçilmelidir. Unutmamak gerekir ki, bu durum kanundan kaynaklanan bir sorun değildir, tamamen içtihatlarla meydana getirilmiş bir sorundur. İçtihat değişirse sorun da ortadan kalkacaktır. Aynı kararları olayın özelliğine bakmadan her durumda uygulamak yanlışı yaygınlaştırmaktan başka işe yaramamaktadır. F. UYUŞMAZLIKLARIN ÇÖZÜMÜNÜN ARABULUCULUK KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLİP DEĞERLENDİRİLMEYECEĞİ Açılacak bu davaların arabuluculuk kapsamında değerlendirilip değerlendirilmeyeceği ayrı bir tartışma konusu olmakla birlikte, kanaatimizce bu davaların önemli kısmı arabuluculuk kapsamında değildir. Öncelikle deprem bölgesinde yaşananların ve ortaya çıkacak uyuşmazlıkların çoğunda temelde bir suç potansiyeli mevcuttur; bu açıdan tarafların serbestçe tasarruf etmesi durumu her zaman söz konusu olmayabilir.23 Nitekim farklı açılardan deprem bölgesinin, enkazların aynı zamanda birer suç mahalli olarak değerlendirilmesi gerekebilir.24 Aynı zamanda birçok açıdan kamu düzeninin gerekli kıldığı hususlar dikkate alınmalıdır. Açılacak davaların bir kısmı birbiriyle ilgili, biri diğerinin bekletici sorunu yapılması gereken uyuşmazlıklar veya davalar da olabilir. Örneğin, hak sahiplerinin ölmüş olması, gaiplik kararları, hak sahipliğinin tespiti gibi uyuşmazlıklar çerçevesinde, 23 Bu konuda bkz. Seda Özmumcu, “Türk Hukukunda Yargıtay Kararları Işığında Re’sen Araştırma İlkesi”, SDÜHFD MİHBİR Özel Sayısı, C. 4, S. 2, Y. 2014, s. 152 vd.; Fatih Tahiroğlu, Medenî Usûl Hukukunda Re’sen Araştırma İlkesi, İstanbul 2021, s. 38 vd. 24 Türkiye Barolar Birliği, Depremzedeler için Hukuk Rehberi, s. 9 <https://d.barobirlik.org.tr/2023/DepremzedelerIcinHukukRehberi/10/> (Erişim: 22.02.2023).
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1