294 'HSUHP YH BHn]HUL )HOkkHW 'XUXPOaUÕnda 0HdHnv 8VO +XkXkX 6RUXnOaUÕ +akkÕnda şeklinde düzenlenmiştir (HMK m. 190/2). Örneğin, yukarıda verilen farklı örneklerde davacı zarar görenlerin, davalı kamu kurumları, mühendis, müteahhit, denetim sorumlusu gibi kişilerin sorumluluğunu dolaylı ispatla ispat etmesi karşısında, davalıların da aslında binanın hem hukukî hem de teknik yönden gereklere uygun yapıldığını ispat etmeleri veya bina içinde kaçak yapılaşma olduğunu, ek yük bindirildiği, kolonların kesildiğini ispatıyla sorumluluktan kurtulmaları mümkündür. 4. Delil Türleri Bakımından Değerlendirme İspatın konusunu tarafların üzerinde anlaşamadıkları ve uyuşmazlığın çözümünde etkili olabilecek çekişmeli vakıalar oluşturur ve bu vakıaların ispatı için delil gösterilir (HMK m. 187). Hukukumuzda kesin delillerle ispat, genel olarak hukukî işlemler hakkında kabul edilmemiştir (HMK m. 200 vd.). Hukukî işlem, bir kişinin hukuk düzeninin sınırları içinde hukukî sonuç doğurmaya, yani bir hakkı veya hukukî ilişkiyi kurmaya, değiştirmeye ya da ortadan kaldırmaya yönelmiş irade açıklamasıdır.60 Hukukî işlemler dışında hukukî fiiller, keza kesin delille ispatın istisnalarına giren durumlar takdiri delillerle ispatlanabilir.61 Deprem gibi bir doğal afette ortaya çıkacak çoğu uyuşmazlıkta, sorumluluğun kaynağı çoğunlukla hukukî bir işlem değildir. Sorumluluk hukukî olaydan, hukukî fiilden, kanundan vb. kaynaklanmaktadır. Taraflar arasındaki hukukî ilişkilerin haksız fiil temelli olması kuvvetle muhtemeldir. Maddî hukuktan doğan koşul vakıalar, bu gibi durumlarda hukukî bir işleme dayalı değildir. Örneğin, haksız fiilde zarar görenin zararı, kusuru ve zararla kusur arasındaki illiyet bağını ispat etmesi gerekir. Zarar ve kusurun senetle ispatı kural olarak mümkün değildir. Zira kusurlu bir davranış nedeniyle kişinin malvarlığında bir azalma meydana gelmesi veya pasiflerinin artması, fiilî bir durumdur. Aynı şekilde kusur, kişinin hukuk düzeni tarafından kınanan davranışı olarak tanımlandığından,62 fiilî bir durum söz konusudur. 60 Fikret Eren, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 27. Bası, Ankara 2022, s. 166-167. 61 Atalay, Pekcanıtez Usûl, s. 1737; Kuru/Aydın, El Kitabı, s. 648, 760; Tanrıver, s. 912, 940, 945-946; Çiftçi, 371, 786. 62 Eren, s. 653; M. Kemal Oğuzman/Turgut Öz, Borçlar Hukuku Genel Hükümler C. II, 16. Bası, İstanbul 2021, s. 58.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1