88 $kÕOOÕ 6|]OHşPHOHU )ÕUVaW 0Õ 7HKdLW 0L" $YXkaWOÕk 0HVOH÷L $oÕVÕndan BLU ønFHOHPH Hukuki bir sonuca yönelmiş irade açıklamasına hukuki işlem denir. Sözleşmeler de hukukumuzda en sık kullanılan hukuki işlemlerdir. Kişiler kendi iradeleri ile kendilerini borç altına sokabilirler. Dolayısıyla irade hukuki işlemin kurulmasında asli ve kurucu unsurdur. Bununla beraber, işlemin geçerli olabilmesi için irade açıklaması dışında başka bazı unsurların varlığı aranır. Bunlar geçerlilik unsurlarıdır.37 Örneğin ehliyet en önemli geçerlilik unsurudur. Yine emredici hükümlere uygunluk geçerlilik şartları arasında yer alır. Bazen taraflar tek taraflı, bazen de karşılıklı olarak beyan ettikleri irade ile gerçek iradeleri arasında uyumsuzluk yaşayabilir. Nitekim zihni kayıt, latife beyanı, muvazaalı işlemler irade ile beyan arasındaki uyumsuzluğa örnek verilebilir. Bir de sözleşmelere ilişkin genel işlem koşulları var. Genel işlem koşulları sözleşmenin şartlarının taraflarca serbestçe belirlenmesi yerine taraflardan birinin önceden hazırlamış olduğu şartların müzakere imkânı verilmeksizin sunulması durumunda söz konusu olabilir.38 III. Akıllı Sözleşmeler Akıllı sözleşmeler, blokzincir teknolojisinin en başarılı uygulamalarından biridir. Şu anda, tipik olarak blokzinciri sistemlerinin üstünde çalışan birçok çevrimiçi ticari işlemin temelini oluşturmaktadırlar. Akıllı sözleşme, yürütülmeleri merkezi olmayan ve kurcalanmaya karşı koruması bulunan özel bir bilgisayar programıdır. Akıllı sözleşmelerin en çekici özelliği, temel olarak çok taraflı etkileşimlerde güvenilir üçüncü tarafların ihtiyacını ortadan kaldırma yetenekleriyle ilgilidir. Akıllı sözleşmeler, bir sözleşme için gerekli şartları basitleştirerek onları doğrular ve şartların uygulanmasını sağlayarak merkezi olmayan otomatik yapıya izin verir. Akıllı sözleşme, otomatikleştirilebilir ve uygulanabilir bir sözleşmedir. Bilgisayar tarafından otomatikleştirilebilir, ancak bazı parçalar insan girdisi ve kontrolü gerektirebilir.39 Bu kontrol şu şekilde kendisini gösterir. Yazılımda belirlenen şartların 37 Eren, s. 201. 38 Ahmet Kılıçoğlu, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Turhan Kitapevi, 25. Baskı, Ekim 2013, s. 118 39 Christopher D. Clack/Vikram A. Bakshi/Lee Braine, “Smart Contract Templates: foundations, design landscape and research directions” 2016, s. 2. Bkz. http://arxiv.org/abs/1608.00771 (Erişim Tarihi: 15.05.2022)
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1