201 TBB Dergisi 2023 (166) Selin ÖZDEN MERHACI de ele alınacağı üzere, bu çevirinin araişlerliği sağlamak amacıyla zorunlu olması halinde ve sadece programın araişlerliği sağlamak adına gerekli parçalarında yapılabileceği kabul edilmiştir. Bu hükümlerden, konumuzla bağlantılı olması nedeniyle FSEK m. 38/3 ve FSEK m. 38/6 aşağıda daha ayrıntılı bir biçimde ele alınacaktır. II. AB DİREKTİFLERİ VE FSEK KAPSAMINDA KAYNAK KODU VE NESNE KODUNA SAĞLANAN KORUMANIN DEĞERLENDİRİLMESİ Bilgisayar programlarının korunmasına ilişkin AB Direktifleri ve FSEK’in nesne kodundan kaynak koduna dönüştürmeye ilişkin hükümlerinin incelenmesi konumuz bakımından önem taşımaktadır. Bu hükümler aşağıda kısaca incelenecektir. A. KAYNAK KODU VE NESNE KODUNUN ESER NİTELİĞİ Yukarıda bahsedildiği üzere kaynak kodu programın, bilgisayar tarafından okunabilir hale getirilmeden önceki halidir. Nesne kodu ise kaynak kodunun bilgisayarın anlayacağı dile çevrilmiş halidir. Gerek AB Direktifleri, gerek FSEK “her biçim altında ifade edilen bilgisayar programları”nın ilim ve edebiyat eseri olarak nitelendirmektedir (Direktif m. 1, FSEK m. 2). AB düzenlemelerine göre de kaynak kodu ve nesne kodunun eser niteliğinde olduğu hususunda şüphe bulunmamaktadır.17 Direktif hükümlerini temel alan FSEK bakımından da bu husus tartışmalı değildir.18 O halde koruma bakımından ilk şart 17 CJEU, Judgment of the Court (Third Chamber), 22 December 2010, C-393/09, Bezpečnostní softwarová asociace — Svaz softwarové ochrany v Ministerstvo kultury, para. 34 < https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri =CELEX:62009CJ0393&from=GA> Erişim Tarihi: 11.04.2023; Ayrıca bkz.: Mustafa Aksu “Avrupa Adalet Divanının Bilgisayar Programlarının Fikir ve Sanat Eserleri Hukuku Çerçevesinde Korunmasına Dair 2 Mayıs 2012 Tarihli SAS InstituteWorld Programming Kararının Değerlendirilmesi” İÜHFM, C. LXXII, S. 1, 2014, s. 816; Mustafa Aksu, Bilgisayar Programlarının Fikri Mülkiyet Hukukunda Korunması, Beta, İstanbul 2006, s. 95 ve 103; Arslan Kaya ve Numan Sabit Sönmez, “İngiltere ve Galler Adalet Divanının “Navitaire Kararı” Işığında Bilgisayar Programlarına Esas Fikrin ve Konseptin Korunabilirliği Üzerine Bir İnceleme” İstanbul Hukuk Mecmuası 78, S. 1, 2020, s. 90. 18 Bkz.: TopaloğluHayri Bozgeyik, “Fikir ve Sanat Eserlerinde , Bilgisayar Programları, s. 90; Mustafa Topaloğlu, Bilişim Hukuku, Karahan Kitabevi, Adana 2005, s. 26; Kaypakoğlu, Bilgisayar Programları, s. 60-61; Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, E. 2008/9074, K. 2010/4561, 27.04.2010 (Karar özeti için bkz.: Yavuz/Alıca/Merdi-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1