Türkiye Barolar Birliği Dergisi 166.Sayı

202 )iNir Ye 6DnDW (serOeri KDnunu Ye AYruSD BirOi÷i DireNWiÀeri KDSsDPÕnGD BiOgisDyDr olan FSEK kapsamında eser türlerinden birine dâhil olma şartı, kaynak kodu ve nesne kodu bakımından yerine getirilmekte olup bilgisayar programı, nesne koduna çevrilmeden önce de, nesne koduna çevrildikten sonra da FSEK anlamında bir bilgisayar programıdır ve ilim ve edebiyat eseri kategorisi altında değerlendirilmelidir. Bununla birlikte, koruma bakımından ikinci şart eserin, sahibinin hususiyetini taşımasıdır. Nitekim Direktif m. 1/3 bilgisayar programının, eser sahibinin fikri yaratımı olması anlamında orijinal olması gerektiğini ifade etmiştir19. FSEK’de ise eser sayılabilmenin şartı olarak, sahibinin hususiyetini taşıma aranmaktadır. Sahibinin hususiyetini taşıma unsurunun, AB’de kabul edilen orijinallik unsurunun Türk hukukundaki görünümü olduğu söylenebilir. Hirsch hususiyet şartını şu şekilde açıklamıştır: “Herkes tarafından vücuda getirilemeyen yani bir hususiyete haiz bulunan mahsuller himayeye layıktır ve ancak bunlara eser vasfı izafe edilebilir… Yaratıcı bir muhayyele mahsulünü diğerlerinden ayıran vasıf, mübdiinin şahsiyetinden aldığı hususiyettir”.20 Erel ise, sahibinin hususiyetini taşıma kriterini şekil veya muhtevada bulunabilecek, sahibine atfedilecek şekilde duyularımızla algılanabilecek az veya çok bağımsız ve yaratıcı fikri çalışmanın üründe bulunması olarak ifade etmiştir.21 Kılıçoğlu ise eserin sahibinin huvan, s. 1343); Şener Dalyan, Bilgisayar Programlarının Fikri Hukukta Korunması, Seçkin, Ankara 2009, s. 85; Hususiyet”, Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi 25, S. 3, 2009, s. 204; Hayri Bozgeyik/Ahmet Bozgeyik, “Yazılımlar içim Telif Hakkı Korumasında Güncel Sorunlar”, Fikri Mülkiyet Hukuku Yıllığı 2012, ed. Tekin Memiş, Yetkin, Ankara 2013, s. 88. 19 AB’de bir eserin fikri haklar korumasından yararlanabilmesi için orijinal olması aranmaktadır. Buna karşılık AB devletleri arasında orijinalliğin anlamına ilişkin tam bir uyumlaştırma sağlanması ABAD’ın Infopaq kararıyla söz konusu olmuştur. Kararda orijinalliğin değerlendirilmesinde eserin, eser sahibinin kendi fikri yaratımı olup olmadığına bakılması gerektiği ifade edilmiştir. Böylece orijinalliğin belirlenmesinde öngörülen eser sahibinin kendi fikri yaratımı olması hususu, AB düzeyinde tüm eserler bakımından aranacak şekilde kabul görmüştür. Bilgisayar programları özelinde ise bu husus davadan önce de Direktifte açıkça ifade bulmuştur.; CJEU, Judgment of the Court (Fourth Chamber), 16 July 2009, C-5/08, Infopaq International A/S v Danske Dagblades Forening; <https://eurlex.europa.eu/legal-content/en/TXT/?uri=CELEX:62008CJ0005> Erişim Tarihi: 11.04.2023; Ayrıca bkz.: Kaya/Sönmez, s. 92, dp. 24; Salih Polater, Fikir ve Sanat Eserleri Hukukuna Göre Güzel Sanat Eserleri ve Eser Sahibinin Hakları, Oniki Levha, İstanbul 2021, s. 15-16, s. 27 vd. 20 Ernst Hirsch, Hukuki Bakımdan Fikri Say C. II, İstanbul Üniversitesi Yayınları, İstanbul 1943, s. 13. 21 Şafak Erel, Türk Fikir ve Sanat Hukuku, 2. Bası, İmaj Yayıncılık, Ankara 1998, s.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1