217 TBB Dergisi 2023 (166) Selin ÖZDEN MERHACI SONUÇ Bilgisayar programlarının bir eser olarak nitelendirilmesi ve ilim ve edebiyat eseri olarak korunması hususunda, günümüzde bir tartışma bulunmamaktadır. FSEK ve AB Direktifleri incelendiğinde gerek kaynak kodunun, gerek nesne kodunun bilgisayar programlarına sağlanan korumadan yararlanacağının kabul edildiği anlaşılmaktadır. Zira bu husus da tartışmalı değildir. Bir bilgisayar programının kaynak koduna erişilmesi ve ona yapılacak müdahalelerin eser sahibinin işleme hakkı başta olmak üzere mali haklarına aykırılık oluşturacağı değerlendirilmektedir. Buna karşılık Direktif ve FSEK’de yer alan hükümler, bu müdahalelerin bazı hallerde eser sahibinin haklarına getirilecek istisnalardan biri olarak kabul edilebilmesine izin vermektedir. Bu hallerden özellikle kod formunun çoğaltılması ve kod formlarının çevirisine hasredilmiş olan hüküm, Direktif m. 6 ve FSEK m. 38/6’da yer alan hükümdür. Buna göre, bilgisayar programının kod formlarının çoğaltılması ve birbirlerine çevrilmesi, araişlerliği sağlamaya ilişkin olmak kaydıyla, hükümde yer alan diğer şartları da karşılıyorsa, mümkündür. Konumuza ilişkin bir diğer hüküm ise, kod formlarının çevirisinden açıkça bahsetmemekle birlikte, Direktif m. 5 ve FSEK m. 38/3’te yer alan hata düzeltme de dâhil, programın kendisinden beklenen amaca uygun kullanımı için yapılacak müdahalelere izin veren hükümdür. Yukarıda açıklanan ABAD kararı, hata düzeltme de dâhil programın beklenen amaca uygun kullanımı için kod formlarının çevirisine izin vermektedir. FSEK’de yapılan değişikliklerin Direktif’e uyumlaştırma kapsamında yapıldığı düşünüldüğünde, Türk hukuku bakımından da bu yorumun uygulama alanı bulabileceği değerlendirilmektedir. Bununla birlikte belirtmek gerekir ki, hangi istisna uygulanırsa uygulansın, eylemin programdan normal yararlanma ile çelişmemesi ve hak sahibinin meşru yararlarına makul olmayan bir müdahale teşkil etmemesi gerektiği de göz önünde bulundurulmalıdır.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1