223 TBB Dergisi 2023 (166) NDGire g=D(0ø5 Deni] 32LAT kiyet ilişkisine,4 hukuki muhakemeye5 veya meslek etiğine6 ilişkin çeşitli alanlarda yapılmaktadır. Yapay zekâ ve hukuktaki gelişmeler hukuk aktörlerinin her birini ilgilendirmektedir ve bu anlamda mesleki pratiğe ilişkin sorunlar çok geniş bir yelpazeye yayılmaktadır. Ancak bu çalışmada, tartışmaların daha sınırlı bir alanda, avukatlık mesleği özelinde ele alınması amaçlanmıştır. Bu çerçevede, çalışmada yapay zekâ teknolojilerinin avukatlık mesleğini nasıl dönüştürdüğü hususu, meslek etiği, savunma hakkı, hakkaniyet, adil yargılanma ilkesi ve ayrımcılık yasağı kapsamında kısaca değerlendirilecektir. 1. ROBOT AVUKAT ROSS VE İLGİLİ TARTIŞMALAR Gittiğiniz bir avukatlık bürosunda size verilen danışmanlığın hazırlık kısmının robot bir avukat tarafından gerçekleştirildiğini hayâl edin. Aklınıza gelen ilk soru ne olurdu? Danışmanlığın içeriğine veya niteliğine ilişkin herhangi bir kuşku duyar mıydınız? Yoksa tam tersi şekilde, güven duygunuz pekişir miydi? Yapay zekâ teknolojilerinin kimi araçlarının avukatlık hizmetinde kullanılması, müvekkiller açısından bu ve benzeri soruları akla getirmektedir. Bu sorular ise özün4 Konuya ilişkin bir çalışma için bkz. Barış Özçelik, “Yapay Zekânın Veri Koruma, Sorumluluk ve Fikri Mülkiyet Açısından Ortaya Çıkardığı Hukuki Gereksinimler”, Adalet Dergisi 2021/1, C. 66, s. 87-116. 5 Konuya ilişkin bir çalışma için bkz. Douglas Walton, Argumentation Methods for Artificial Intelligence in Law, Springer, Heidelberg 2005; Muharrem Kılıç, “Hukuksal Aklın Transhümanistik Temsilleri ve Ontorobotik Varoluş Formları”, Adalet Dergisi 2021/1, C. 66, s. 15-54. 6 Konuya ilişkin bir çalışma için bkz. Ed Walters, “The Model Rules of Autonomous Conduct: Ethical Responsibilities of Lawyers and Artificial Intelligence”, Georgia State University Law Review, Vol. 35, No. 4, 2019, s. 1073-1092; Steven John Thompson, Machine Law, Ethics, and Morality in the Age of Artificial Intelligence, IGI Global, Hershey 2020; Muharrem Kılıç, “Ethical-Juridical Inquiry Regarding the Effect of Artificial Intelligence Applications on Legal Profession and Legal Practices”, John Marshall Law Journal, Vol. XIV, No. 2, Spring 2021, s. 202-226. Avukatların mesleki davranış kurallarına ve etik ilkelere ilişkin Uluslararası Barolar Birliği’nin (IBA) Hukuk Mesleği için Uluslararası Davranış Kuralları (International Principles on Conduct for the Legal Profession), Amerikan Barolar Birliği’nin Mesleki Davranış Model Kuralları (Model Rules of Professional Conduct) ve Birleşmiş Milletler’in Avukatların Rolüne Dair Temel İlkeleri (Basic Principles on the Role of Lawyers) örnek olarak gösterilebilir. Bkz. https://www.icj.org/wp-tent/uploads/2014/10/IBA_International_Principles_on_Conduct_for_the_legal_prof.pdf, e.t. 03.11.2021; https://www.americanbar.org/groups/professional_responsibility/publications/model_rules_of_professional_conduct/model_rules_of_professional_conduct_table_of_contents/, e.t. 03.11.2021; https://www.ohchr.org/ en/professionalinterest/pages/roleoflawyers.aspx, e.t. 03.11.2021.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1