224 AnDyDsDO øONeOer ,úÕ÷ÕnGD <DSDy =eNk TeNnRORMiOeri AYuNDWOÕN BD÷ODPÕnGD Bir De÷erOenGirPe de hak arama özgürlüğü, savunma hakkı ve adil yargılanmaya ilişkin hususlara işaret etmektedir. Öyle ki hakkaniyet olarak adaletin ve dolayısıyla adil yargılanma ilkesinin gerçekleşebilmesi için savunma hakkının tam, yeterli ve etkili olacak düzeyde kullanılması gerektirmek.7 Bu hususların, yapay zekâ teknolojilerinin bir ürünü olan robot avukatlar özelinde ise ayrıca değerlendirilmesi gerekir. 2015’te Amerikan Ross Intelligence şirketi, hukuki sorunlar üzerine araştırma yapıp çözüm bulmaya programlı Ross isimli ilk robot avukatı8 hukuk dünyasına tanıştırdı.9 İngilizce dilinde sorulan soruları anlayıp cevap veren Ross, hukuk bürolarının işini kolaylaştırmak amacıyla programlanmıştı. Söz konusu robot, yargı kararlarına ilişkin bilgileri derleyip toplamayı ve dava sonucunu tahmini de içeren bir tür danışmanlık hizmeti verme özelliklerini haizdi.10 Hukuk dünyasına tanıştırıldığı günden itibaren Ross’u “işe alan” avukatlık bürolarının sayısı gittikçe arttı.11 Öyle ki, onlarca avukatın birlikte yaptığı işi tek başına yapan Ross’un kimi avukatların işini kaybetmesine yol açabileceği bile 7 ECHR, Ludi vs. Switzerland, No. 12433/86, 15.06.1992, para. 49-50; Artico v. Italy, No. 6694/74, 13.05.1980, para. 33; Insanov v. Azerbaijan, No: 16133/08, 14.03.2013, para. 142, 160. AYMK, Ali Kemal Tekin Başvurusu, No: 2014/875, 02.02.2017, para. 40, 42. Aynı yönde bkz. ABD Federal Yüksek Mahkemesi’nin kararı için bkz. Burns v. Oluo, 360 U.S. 252, 257-58 (1959). 8 Belirtmekte fayda vardır ki avukatlık mesleğinde kullanılan pek çok hukuk teknolojisi öne çıkmaktadır. Bu sistemler içerisinde kimi kaynaklarda “ilk robot avukat” olarak Ross belirtilirken, kimi kaynaklarda ilk robot avukat olarak özellikle trafik cezalarında uzmanlaşmış DoNotPay isimli uygulama gösterilmektedir (https:// donotpay.com, Özden İpçi, Avukatlık Mesleğinde Yapay Zekâ Kullanımı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2021, s. 39-47). 9 Catherine Nunez,” Artificial Intelligence and Legal Ethics: Whether AI Lawyers Can Make Ethical Decisions”, Tulane Journal of Technology and Intellectual Property, Vol. 20, 2017, s. 192-193; Katherine Medianik, “Artificially Intelligent Lawyers: Updating the Model Rules of Professional Conduct in Accordance With the New Technological Era”, Cardozo Law Review, Vol. 39, No. 4, 2018, s. 1498. Ross Intelligence’ın yanı sıra Amerika’da yapay zekâ ve hukuk alanında araçlar üreten pek çok şirket söz konusudur. Blue J Legal, Beagle, Everlaw, Ravel Law, Seal ve Legal Robot bunlar arasında sayılabilir. (Bkz. Glen Meyerowitz, “Lawyers, Here’s How to Begin Learning About Artificial Intelligence”, RAIL: The Journal of Robotics, Artificial Intelligence & Law, Vol. 1, No. 4, 2018, s. 261-262. 10 A. Dory Reiling, “Courts and Artificial Intelligence”, International Journal for Court Administration, Vol. 11, No. 2, 2020, s. 3-5 11 Bununla birlikte, Thomson Reuters and Westlaw’ın kendilerinden veri çalındığı iddiasıyla, Ross Şirketi’ne dava açmıştır. Söz konusu davanın zorlukları sebebiyle ilgili şirket yeni müşteri kabul etmeyeceğini ve 31 Ocak 2021 itibariyle Ross platformunu kapatacaklarını belirtmiştir. (Bkz. https://blog.rossintelligence.com/ post/announcement, e.t. 3.9.2021)
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1