Türkiye Barolar Birliği Dergisi 166.Sayı

237 TBB Dergisi 2023 (166) NDGire g=D(0ø5 Deni] 32LAT SONUÇ Yapay zekâ teknolojilerinin, orta ve uzun vadede avukatlık mesleğini yeniden şekillendirip dönüştürmeye devam edeceğini öngörmek mümkündür. Kuşkusuz, UYAP ve E-devlet gibi avukatların iş yükünü büyük oranda hafifleten yazılımlar mesleki pratiklerin kaçınılmaz bir parçası haline çoktan gelmiştir63 ve nice yeni teknolojiler avukatların işini kolaylaştırarak mesleki pratiğe olumlu bir katkı sunacaktır. Ancak söz konusu teknolojilerin avukatlık mesleğinde kullanımının anayasal ilkelerle uyum içinde olmasına ve zararlı sonuçların önlenmesi için sağlam, tutarlı, güvenli, anlaşılabilir ve denetlenebilir veri işleme yöntemleri ve geniş ölçekli, işlevsel algoritmaların gerekliliğine dikkat çekilmelidir. Bu çerçevede, Ross gibi yapay zekâ sistemleri, hukukun üstünlüğü, temel hak ve özgürlükler ve adil yargılanma hakkı üzerindeki potansiyel etkileri göz önünde bulundurularak yüksek riskli olarak sınıflandırılmalıdır.64 Yargılama öncesinde, sırasında veya sonrasında taraflardan biri tarafından kullanılan yapay zekâ teknolojisine ilişkin algoritmanın yeterli, şeffaf ve sağlam işleyecek biçimde tasarlanmamış olması tüm yargılama sürecini olumsuz etkileyebilir. Öyle ki, bu teknoloji, sunduğu verilerin veya sonuçların doğruluğundan şüphe duysa dahi yargıcın aksi yönde karar vermesini engelleyici psikolojik bir güce de sahip olabilir.65 Yine, yapay zekâ teknolojilerinin hukuk sisteminde yer bulabilmesi için teknolojiye dair açık tanımlamalara ve hukuki çerçeveye ihtiyaç duyulduğu unutulmamalıdır. Yazılımların barındırdığı teknik sorunlar, meslek etiği ve sorumluluk esaslarına ilişkin tartışmalı konular öngörülebilir bir hukuki zemine görülmüştür. Öyle ki, Microsoft şirketi sistemi çalışmaya başlamasından 16 saat sonra kapatmak zorunda kalmıştır. Bkz. https://www.theguardian.com/technology/2016/mar/24/tay-microsofts-ai-chatbot-gets-a-crash-course-in-racismfrom-twitter; https://www.forbes.com/sites/kalevleetaru/2016/03/24/howtwitter-corrupted-microsofts-tay-a-crash-course-in-the-dangers-of-ai-in-the-realworld/?sh=5cf8b90a26d2, e.t. 28.12.2021. Konuya ilişkin ayrıca bkz. İpçi, s. 99. 63 Avukatlık ve teknoloji kullanımına ilişkin detaylı bir çalışma için bkz. Başak Buluz, “Türkiye’de Avukatlık Mesleğinde Teknoloji Kullanımı”, Yapay Zekâ Çağında Hukuk, İstanbul, Ankara ve İzmir Baroları Çalıştay Raporu, 2019, s. 37-39. (https://www.istanbulbarosu.org.tr/HaberDetay.aspx?ID=15324, e.t. 30.8.2021). 64 Laying Down Harmonised Rules on Artificial Intelligence (Artificial Intelligence Act) and Amending Certain Union Legislative Acts, 2021/0106 (COD), 21.4.2021, s. 28, para. 40. 65 Janneke Gerards, “The Fundamental Rights Challenges of Algorithms”, Netherlands Quarterly of Human Rights, Vol. 37, No. 3, 2019, s. 205-209 (https://journals. sagepub.com/doi/pdf/10.1177/0924051919861773, e.t. 16.04.2021.)

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1