229 TBB Dergisi 2023 (167) Zeynep Sümeyra DEVECİ önem arz etmektedir. Çekişmesiz yargı işlerinde maddî ve şeklî anlamda ilgili kavramları önem arz ettiğinden bu sıfata sahip olan herkesin karara karşı kanun yoluna başvuru hakkı bulunmaktadır.43 IV. VELAYETİN DEĞİŞTİRİLMESİNDE İLGİLİLER A. Genel Olarak İlgili Kavramı Çekişmesiz yargıda çekişmeli yargıdan farklı olarak birbirine zıt menfaati bulunan taraflar bulunmadığından ve çekişmesiz yargı iki taraf sistemi üzerine kurulmadığından, bu yargılamada taraf kavramı uygulama alanı bulmadığı gibi davacı ve davalı terimleri de kullanılmaz. Bunun yerine daha geniş bir ifade olan ilgili kavramının kullanılması gerekir.44 Çekişmesiz yargıda mahkemeye yapılan başvuru üzerine, mahkemenin talebi kabul etmesi halinde bundan etkilenecek olanlar ilgili olarak ifade edilir.45 Bu yargılama türü bakımından şeklen kimin talepte bulunup yargılamanın başlamasını sağladığı veya dilekçede kimlerin isminin yer aldığı önemli olmayıp, o yargılamada bizzat kimin maddî olarak ilgili olduğu önem taşır.46 Nitekim 6100 sayılı HMK’da da çekişmesiz yargıya ilişkin düzenlemeler arasında taraf kavramına yer verilmemiş bunun yerine ilgili kavramı kullanılmıştır. HMK m. 382/1’de ilgililer arasında uyuşmazlık olmayan haller ile ilgililerin ileri sürebileceği herhangi bir hakkın bulunmadığı hallerden bahsedilmiş, yine m. 384’te ilgililerden birinin oturduğu yer mahkemesi ifadesine yer verilmiş ve son olarak m. 387’de hukukî yararı bulunan ilgililerin kanun yoluna başvurabileceği düzenlenmiştir. 43 Kuru, Nizasız Kaza, s. 145; Baki Kuru, Hukuk Muhakemeleri Usulü, Cilt V, İstanbul, 2001, s. 4571; Özekes, Hukuki Dinlenilme Hakkı, s. 270; Özekes, İlgili, s. 690; Ali Cem Budak, Medeni Usul Hukukunda Üçüncü Kişilerin Haklarının Korunması, Beta, İstanbul, 2000, (Üçüncü Kişiler), s. 133; Budak, Toplantı, s. 181; Atalı, Pekcanıtez Usul, s. 2143. Velayetin değiştirilmesi bakımından maddî ve şeklî anlamda ilgililer hakkında bkz. aşa. IV. 44 Lent, s. 22; Kuru, Nizasız Kaza, s. 139; Kuru, Cilt I, s. 886; Budak, Toplantı, s. 154155; Kuru, İstinaf, s. 920; Özekes, Hukuki Dinlenilme Hakkı, s. 268; Özekes, İlgili, s. 688; Muhammet Özekes, Temel Hukuk, s. 173; Atalı/ Ermenek/Erdoğan, s. 598; Tanrıver, Medenî Usûl, s. 115; Zimmermann, s. 5; Kale, s. 36; Keidel/Sternal, FamFG § 7, Rn. 8-13. 45 Atalı, Pekcanıtez Usul, s. 2121. 46 Özekes, İlgili, s. 688.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1