233 TBB Dergisi 2023 (167) Zeynep Sümeyra DEVECİ vatandaşın çocuğun bakımı, eğitimi, barınması gibi konularda faaliyette bulunması şeklinde de olabilir.52 Burada koruyucu aile kurumu karşımıza çıkmaktadır.53 2828 sayılı Sosyal Hizmetler Kanunu m. 23 gereğince “Mahkemece koruma kararı alınan korumaya ihtiyacı olan çocuğun bakımı ve yerleştirilmesi bu Kanuna göre kurulmuş kuruluşlarda olduğu kadar Kurumun denetim ve gözetiminde bir “Koruyucu Aile” tarafından da yerine getirilebilir”. Çocuğun koruyucu aile yanına yerleştirilmesi halinde de anne ve babanın velayet hakkı sona ermediğinden54 aynı şekilde velayetin değiştirilmesi talebinde bulunulması mümkündür.55 İşte bu halde çocuğun koruyucu ailesi kanaatimizce maddî anlamda ilgili sıfatına sahip kabul edilmelidir. Zira özellikle çok küçük yaşta yahut henüz bebekken koruyucu aile yanına verilen çocuğun, bu aile ile arasında bağ oluşması ve daha sonradan velayetin değiştirilmesi ve çocuk hakkındaki koruma kararının kaldırılması için anne veya baba tarafından talepte bulunulması halinde, mahkemece verilecek olan karar çocuğun menfaatinin zedelenmesine neden olabilir. Velayetin değiştirilerek çocuğun koruyucu aile yanından alınması halinde koruyucu ailenin hukukî durumunun etkileneceği gözetildiğinde, söz konusu yargılama bakımından koruyucu anne ve babanın da maddî anlamda ilgili olduğu kabul edilmesi gerekir.56 Bu kapsamda maddî anlamda 52 Kılıçoğlu, s. 514; Gülçin Elçin Grassinger, Türk Medeni Kanunu’nda Yer Alan Velayet Hükümleri Kapsamında Küçüğün Kişi Varlığının Korunması İçin Alınacak Tedbirler, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2009, s. 151. 53 Koruyucu aile kurumuna ilişkin ayrıntılı açıklamalar için bkz. Grassinger, Küçüğün Korunması, s. 150 vd.; Sevgi Usta, “Koruyuculuk Mu, Evlatlık mı? Bir Çocuk Bakım ve Koruma Modeli Olarak Koruyucu Aile ve Türkiye Uygulaması”, Prof. Dr. Hüseyin Hatemi’ye 80. Yıl Armağanı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2018, s. 21-61; Recep Doğan, “Bir Koruma Tedbiri Olarak Koruyucu Aile Kurumu ve Koruyucu Aile Yönetmeliği”, Ankara Barosu Dergisi, 2013/2, s. 145-170. 54 Oğuzman/Dural, s. 307; Emine Akyüz, Çocuk Hukuku, 7. Baskı, Ankara, 2020, s. 286; Dural/Öğüz/Gümüş, s. 376-377; Grassinger, Küçüğün Korunması, s. 154; Akıntürk/Ateş, s. 437; Öztan, s. 1150; Sevgi Usta, Çocuk Hakları ve Velayet, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2012, (Çocuk Hakları), s. 178. 55 Nitekim Anayasa Mahkemesi kararına konu bir olayda çocuk hakkında koruyucu aile olarak anneannesinin yanına yerleştirilmesi yönünde koruma tedbiri kararı verilmiş, tedbire ilişkin bu süreç devam ederken anne tarafından velayetin babadan alınarak kendisine verilmesi yönünde mahkemeden talepte bulunulmuştur. Söz konusu karar için bkz. AYM, 2013/2910, 5.11.2015 (2.2.2016 tarih ve 29612 sayılı Resmî Gazete). 56 Yargıtay kararları da bu görüşümüzü destekler niteliktedir. Zira velayetin değiştirilmesine ilişkin yargılamalar bakımından Yargıtay kararlarında koruyucu aile fer’i müdahil sıfatı ile yargılamaya dahil edilerek görüşünün açıklanması sağlanmıştır. Burada esasen koruyucu aile maddî anlamda ilgili sıfatına sahip olduğun-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1