239 TBB Dergisi 2023 (167) Zeynep Sümeyra DEVECİ de Nüfus Müdürlüğü velayetin değiştirilmesi yargılamasında maddî anlamda ilgili sıfatına sahiptir. Dolayısıyla burada hâkimin re’sen harekete geçtiği bir hal bulunduğundan yukarıda yapmış olduğumuz açıklamalara paralel olarak, şeklî anlamda ilgili sıfatı da bulunmamaktadır. Gerek sulh hukuk mahkemesi hâkimi gerekse Nüfus Müdürlüğü yalnızca ihbarda bulunan olup yargılamada şeklî anlamda ilgili sıfatı ile yer almaz ve ilgililerin sahip olduğu haklardan faydalanamaz. Yine bu hususta başka bir örnek olarak komşuların ihbarda bulunması hali karşımıza çıkabilir. Komşulardan biri anne veya babanın çocukları üzerindeki nüfuzlarını suistimal ettikleri yönünde bir ihbarda bulunursa mahkeme bu ihbar üzerine harekete geçerek velayet hakkının anne ve/veya babadan kaldırılıp kaldırılmayacağı hakkında karar verecektir. Böyle bir durumda ihbarda bulunan komşu ilgili sıfatına sahip olmaz zira burada kural olarak anne, baba ve çocuk maddî anlamda ilgili sıfatına sahiptir.76 Yargıtay kararına konu bir olayda anne ve babanın boşanması üzerine velayet babaya verilmiş ancak daha sonra dede tarafından velayetin değiştirilmesi talebiyle mahkemeye başvurulmuş ve mahkemece velayetin babadan kaldırılmasına ve sulh hukuk mahkemesine ihbarda bulunulmasına karar verilmiş, sulh hukuk mahkemesi tarafından da dede, küçüğe kayyım olarak atanmıştır. Bunun üzere anne tarafından velayetin kendisine verilmesi talebiyle ayrıca mahkemeden talepte bulunulmuştur.77 Söz konusu karar bakımından velayetin değiştirilmesi yönünde mahkemeden talepte bulunan dede, şeklî anlamda ilgili sıfatına sahip değildir. Zira bu yargılama bakımından maddî anlamda ilgili sıfatı bulunmamaktadır. Burada dede ancak ihbarda bulunan olarak kabul edilebilir. Zira velayete ilişkin yargılamalar bakımından herkesin ihbar yetkisine sahip olduğu kabul edilmektedir.78 Her ne kadar kararda bu hususa ilişkin bir açıklamaya yer verilmemiş olsa da kanaatimizce dedenin bu sıfatı da dikkate alınarak bir değerda bulunulması üzerine mahkemece velayetin düzenlenmesi yönünde yargılama yapılan örnek karar için bkz. “.... İlçe Nüfus Müdürlüğünce küçük ...’un anne ve babasının boşandıkları, küçüğün velayet durumunun açık olduğu gerekçesiyle aile mahkemesine ihbarda bulunulmuştur.” 20. HD, T. 7.11.2016, 12675/10199 (Lexpera Hukuk Bilgi Sistemi). 76 Kuru, Nizasız Kaza, s. 143. 77 Karar için bkz. 2. HD, T. 24.12.2015, 21605/24933 (Lexpera Hukuk Bilgi Sistemi). 78 2. HD, T. 16.4.2012, 15967/9807 (Lexpera Hukuk Bilgi Sistemi).
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1