267 TBB Dergisi 2023 (167) Alper UYUMAZ Ücretin nisbî olarak belirlendiği durumlarda, bu belirlemenin yasal sınır olan yüzde yirmi beşin çok üzerinde kararlaştırılması söz konusu ise bu aşırı yüksek oranın indirilip indirilmeyeceği sorunu ile karşılaşılmaktadır. Bu çalışmada, avukatlık sözleşmesinde avukatlık ücretinin kural olarak zorunlu unsur olduğu için yer almasının gerektiği, ücretin ilke olarak serbestçe belirlenebileceği ancak tarafların avukatlık sözleşmesinden ücret hususunu açıkça kararlaştırmaları durumunda aşırı olan ücretin ve nisbî ücrete ilişkin aşırı yüksek oranların geçersizliği13 sorunu değerlendirilmiştir. II. AVUKATLIK SÖZLEŞMESİNDE NİSBÎ ÜCRETE İLİŞKİN BİR HÜKMÜN BULUNMASI VE BUNUN AŞIRI YÜKSEK OLMASI DURUMUNDA İNDİRİLMESİ Uygulamada, genellikle “Avukatlık Ücret Sözleşmesi” ve benzeri isimler altında karşılaşılan sözleşmelerde, avukatlık ücretine ilişkin özel hükümlerin yer aldığı görülmektedir. Bu tür sözleşmelerde ücrete ilişkin bu hükümler, genelde Nisbi Ücret başlığı ile yer almaktadır. Buna örnek olarak, “Avukatlık ücreti, iş sahibi tarafından açılan veya iş sahibine açılan karşı davalarda, davaya esas alınan değer üzerinden veya mahkeme tarafından hükmolunacak dava veya karar tarihindeki rayiç değerinin yahut paranın karar veya tahsil zamanında işlemiş faizi ile birlikte toplam tutarının yüzde ellisi olarak iş sahibi tarafından avukata ödenecektir. İşbu ücret net olup (yüzde on sekiz) KDV’si ve yüzde yirmi stopajı iş sahibi tarafından ayrıca avukata ödenecektir” gibi bir sözleşme hükmü gösterilebilir. Şüphesiz, taraflar özgür iradeleri ile böyle bir sözleşme hükmüne yer vermişlerse de ücrete ilişkin bu hükmün yani elde edilecek bedelin yüzde yirmi beşten fazla olan kısmının avukatlık ücreti olarak kararlaştırılması mümkün değildir. Burada tartışılacak asıl sorun, söz konusu oran nasıl kararlaştırılsa kararlaştırılsın yüzde yirmi beşlik kısmının AK m. 163/2 ve 164/2 hükümleri çerçevesinde yine de geçerli olup olmayacağıdır. Bu başlık altında, yukarıda anılan sözleşme hükmünün geçerli olup olmadığı ve geçersizse avukatlık ücretinin nasıl belirlenmesi gerektiği hususu tartışılacaktır. 13 Maktu ücrete ilişkin olarak bkz, Uyar, s. 473-480; Sungurtekin Özkan, s.228-229.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1