306 6284 Sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun’un Anayasa... vuruda ise hak ihlaline hükmetmiştir. Mahkeme tarafından verilen ihlal kararları, Anayasa’nın 20. maddesinde garanti altına alınan özel hayata ve aile hayatına saygı hakkı, 36 ve 38. maddelerde garanti altına alınan adil yargılanma hakkı kapsamında gerekçeli karar hakkı ve masumiyet karinesi, 17. maddede güvence altına alınan maddi ve manevi varlığın korunması hakkı, şeref ve itibarın korunması hakkı ile yaşam hakkı odağında toplanmaktadır. Anayasa Mahkemesi, 6284 sayılı Kanun’un uygulanmasından, uygulanmamasından, eksik uygulanmasından ya da uygulamanın ardından gerekli denetim ve gözetimin olması gerektiği gibi yerine getirilmemesinden dolayı vermiş olduğu 54 ihlal kararının neredeyse tamamında “pozitif yükümlülük” kavramına değinmiştir. Pozitif yükümlülük, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi tarafından, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 1. maddesinde yer alan “insan haklarına saygı yükümlülüğü”58nün bir gereği olarak içtihatlarla ortaya konulan bir doktrindir. AİHM tarafından ilk olarak 1968 tarihli Belçika Dil Davasında59 kavramsallaştırılarak literatüre girmiş olan pozitif yükümlülük; insan haklarının güvence altına alınması, etkin olarak kullanılması ve işlerliklerinin sağlanabilmesi için devletlerin birtakım tedbirler alması, gerekli adımları atması, aktif olarak edimde bulunması, bu eylemlerin planlanması ve denetlenmesi yükümlülüğünü ifade etmektedir.60 Pozitif yükümlülüğün kabul edilmesiyle birlikte 17.04.2017; Fatma Güneş Başvurusu, 2016/8300, 25.04.2016; R.K. Başvurusu, 2013/6950, 13.09.2013. 58 “Yüksek sözleşmeci Taraflar kendi yetki alanları içinde bulunan herkesin, bu Sözleşme’nin Birinci Bölümünde açıklanan hak ve özgürlüklerden yararlanmalarını sağlarlar”. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, 1950, m.1, https://www.echr. coe.int/documents/convention_tur.pdf , Erişim Tarihi: 02.01.2023. 59 Case “Relating to Certain Aspects of the Laws on the Use of Languages in Education in Belgium” v. Belgium (Merits), 1474/62, 1677/62, 1691/62, 1769/62, 1994/63, 2126/64, 23.07.1968; Yaşar Salihpaşaoğlu, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Yargılamada Kullandığı Yöntem, İlke ve Usuller, Adalet Yayınevi, Ankara, 2020, s.69. 60 Jean François Kombe- Akandji, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Kapsamında Pozitif Yükümlülükler, (Çev. Özgür Heval Çınar, Abdulcelil Kaya), Avrupa Konseyi, Strasbourg, 2008, s.10; David Harris, Michael O’Boyle, Edward Bates, Carla Buckley, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Hukuku. (Çev. Mehveş Bingöllü Kılcı, Ulaş Karan). Avrupa Konseyi, Ankara, 2013, s.19; Tuğba Güler Sarıkaya, “Positive Obligations” Doctrine of the European Court of Human Rights: Is it Cogent or Obscure? European Journal of Multidisciplinary Studies. 2(6), September- December 2017, s.362; Reyhan Sunay, Hukuk ve Siyaset Ekseninde İnsan Hakları. Çizgi
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1