313 TBB Dergisi 2023 (167) Burcu DEĞİRMENCİOĞLU başvurucu hakkında kişilerin huzur ve sükûnunu bozma suçundan dolayı başlatılan soruşturma kapsamında kolluk tarafından alınan tedbir kararını onaylamış ve gerekçesinde başvurucu için “şiddet uygulayan” ifadesini kullanmıştır.81 Başvurucu kullanılan “şiddet uygulayan” ifadesi sebebiyle masumiyet karinesinin ihlal edildiğini ileri sürmüştür. Mahkeme, adil yargılanma hakkının bir unsuru olan masumiyet karinesinin sağladığı güvencenin iki yönü bulunduğunu ifade eder: (1) Güvencenin ilk yönü kişi hakkındaki ceza yargılaması sonuçlanıncaya kadar geçen süreye, bir başka ifadeyle kişinin ceza gerektiren bir suçla itham edildiği sürece ilişkin olup suçlu olduğuna dair hüküm tesis edilene kadar kişinin suçluluğu ve eylemleri hakkında erken açıklamalarda bulunmasını yasaklar, (2) Güvencenin ikinci yönü ise ceza yargılaması sonucunda mahkûmiyet dışında bir hüküm kurulduğunda devreye girer ve daha sonraki yargılamalarda ceza gerektiren suçla ilgili olarak kişinin masumiyetinden şüphe duyulmamasını, kamu makamlarının toplum nezdinde kişinin suçlu olduğu izlenimini uyandıracak işlem ve uygulamalardan kaçınmasını gerektirir.82 Bununla birlikte Mahkeme, sadece suç isnadına konu ceza yargılaması kapsamında değil, ceza yargılaması ile eş zamanlı olarak yürütülen diğer hukuki süreç ve yargılamalarda da (idari, hukuki, disiplin gibi) masumiyet karinesi ihlalinin söz konusu olabileceğini belirtmiştir.83 Somut olayda şikâyetin, başvurucunun kendisi hakkında 6284 sayılı Kanun’un 5. maddesi uyarınca tedbir kararı verilmesi istemiyle yapılan başvuru üzerine verilen kararda kullanılan ifadelerle ilgili olduğunu ifade eden Mahkeme, başvurucu aleyhine başlatılan sürecin aile hukuku ile ilgili olduğunu ve medeni hak ve yükümlülüklerden kaynaklanan bir dava olduğunu ifade etmiştir.84 Masumiyet karinesinin medeni hak ve yükümlülükler kapsamında kalan bir yargılamada uygulanabilmesi için Mahkeme, daha sonra pek çok kararında referans verdiği temel bir ilke belirlemiştir: “38. Masumiyet karinesinin medeni hak ve yükümlülükler kapsamında kalan bir yargılamada uygulanabilmesi için başvurucunun, söz konusu mede81 Burcu Değirmencioğlu, “Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi İçtihatları Işığında “Masumiyet Karinesi”nin Korunması”, ASBÜHFD. 1(2), 2019, s.316-317 82 S.M. Başvurusu, 2016/3115, 20.06.2019, §34, 35, 36 83 S.M. Başvurusu, 2016/3115, 20.06.2019, §35. 84 S.M. Başvurusu, 2016/3115, 20.06.2019, §37.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1