374 Siber Uzayda Ticaret ve Lex Mercatoria rim-içi yürütürken erişimi olan başka bir ülkenin hukukunun kamu düzenine aykırı düşen davranışı ticaretini etkileyebilmekte ve sınır ötesi müdahaleye yol açabilmektedir. Kanunlar ihtilafı kurallarının yeksenak olmayan, teknolojik gelişmeleri kapsamakta yetersiz kalabilen ve kimi yerde muğlak yapısı sonucu olarak e-ticarette davanın nerede açıldığı ortaya çıkacak sonucu oldukça etkileyebilecektir.70 Bununla birlikte yerel mevzuatlar, iç ticareti yönetirken uluslararası ticaretin ihtiyaçlarını gözardı edebilmektedir.71 İnternet, küreselleşmenin Cyberspace”, Stanford Law Review [1995-1996], C. 48, sh. 1378. 70 İnternet’te gerçekleşen hukuki ilişkilerin etki alanının görece daha fazla hukuk düzenini etkiliyor olması forum shopping olanaklarını artırmaktadır. Zekos, Amerika Birleşik Devletleri Yüksek Mahkemesi’nin international shoe test (uluslararasılık karinesi) uygulamasının tam da İnternet uyuşmazlıklarına göre olduğunu savunmaktadır, böylece davalı yeterli düzeyde bağlantısı olan yer mahkemesinde yargılanabilecektir. Personal jurisdiction (kişi bakımından yargı yetkisi) ile ilgili daha fazla bilgi için bkz. Georgios I. Zekos, “State Cyberspace Jurisdiction And Personal Cyberspace Jurisdiction”, International Journal of Law & Information Technology [2007], C. 15, S. 1, sh. 23 vd. Bununla birlikte örneğin hukuki kavramların taşıdığı anlam her hukuk düzeninde aynı olmayabilmekte buna göre bağlama kurallarından beklenen fayda sağlanamayabilmektedir. Kimi bağlama kurallarının e-ticaret bağlamında muğlaklık taşıdığına ilişkin misaller için bkz. José Edgardo Muñoz-Lopez, “Internet Conflict of Laws: A Space of Opportınities for ODR”, International Law, Revista Columbiana de Derecho Interactional [2009], S. 14, sh. 173, 174. 71 Devletin yeni teknoloji ve onun ihtiyaçlarına cevap verme sürecinde mevzuatını gözden geçirme mekanizması bireyler tarafından da harekete geçirilebilecektir. Case Western Universitesi Hukuk Fakültesi Profesörü Peter Junger, ders notlarını web sitesinde sunmuştur. Bilgisayarların nasıl çalıştığını göstermek üzere yazdığı kripto kaynak kodunu da web sitesinde yayınlamak istemiştir, ancak ulusal mevzuata göre bu bir ihracat faaliyeti olarak kabul edilmiştir. İhracatla ilgilenen kuruluşun belirlemesine göre Bilgisayarlar ve Hukuk adındaki kitabı 5D002 yazılımı içerdiği için ancak lisans alınarak ihraç edilebilecek yani web sitesine yüklenebilecekti. Prof. Junger davasında kripto kaynak kodunun koruma altında ifade olduğunu iddia etmiştir. Temyiz makamı davacı aleyhine verilen kararı bozarak dosyayı Bölge Mahkemesine göndermiştir. Peter D. Junger v William Daley, 2000 Fed App. 0117p (6th Cir.), 00a0117p.06. Dava ile ilgili resmi notlar için bkz. http:// www.ca6.uscourts.gov/opinions.pdf/00a0117p-06.pdf (SET: 25.04.2023). Prof. Junger, Birleşik Devletler Hükümeti’nin İnternet politikası uygulamasını dava etmiş ve lobi çalışması başlatmıştır. Prof. Junger’in davası için başlattığı lobiye değindiği, Linux grubunun sitesinde açtığı yazısı için bkz. https://linuxgazette. net/issue32/crypto.html (SET: 25.04.2023). Benzer yönde Siems, Avusturya Ticaret Kanunu’ndan (HGB) modern Ticari İşletmeler Kanunu’na (UGB) geçişin bir gelişim olduğunu ancak bu kanunun dahi uluslararası rekabet ve menfaat sahibi grupların görüşlerine yeterince yer vermediği görüşünde. Mathias M. Siems, “The Divergence Of Austrian And German Commercial Law: What Kind Of Commercial Law Do We Need in A Globalised Economy?”, International Company and Commercial Law Review [2004] C. 15, S. 9, sh. 276. Bu sebeple günümüzden yaklaşık 30 yıl önce kurulmalarıyla İnternet ticareti devrimini başlatan Amazon.com ve Ebay.com bir yana İnternette faaliyet yürüten pek çok küçük ve orta ölçekli
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1