111 TBB Dergisi 2023 (168) Abdülkadir ÖZDEMİR kalıyken, bazıları seçim sistemiyle alakalı olmayan, seçimlerin düzeni ve seçimlerde uygulanacak olan kuralları belirleyen değişiklikler olmuştur. Özellikle şunu belirtmek gerekir ki; bu kanun değişikliğiyle, 1961 seçimlerinden günümüze kadar uygulanan nispi temsil sisteminden vazgeçilmemiş, oyların milletvekilliğine dönüşümündeki bazı yöntemler değiştirilmiştir. Bu kanun değişikliğiyle birlikte bir siyasi partinin veya ittifakın milletvekilliği kazanabilmesi için gerekli olan oy oranı bir başka ifadeyle “seçim barajı” %10’dan %7’ye düşürülmüştür. Geçerli oyların temsile dönüşümünü etkileyen bir diğer değişiklik ise herhangi bir seçim çevresinde siyasi partilerin milletvekilliği kazanabilmesindeki hesaplama yöntemidir, yani oyların milletvekilliğine dönüşümünün nasıl olacağıyla ilgilidir. Türkiye’de 2018 yılı milletvekilliği seçimlerinde oyların milletvekilliklerine dönüşümünde, her bir seçim çevresinde öncelikle ittifakların ve herhangi bir ittifaka dahil olmayan partilerin kaç milletvekilliği kazandığı belirlenmekte; ardından ise ittifak olarak kazanılan milletvekillikleri ittifak içerisindeki siyasi partiler arasında bölüşülmekteydi. Bir seçim bölgesinde ittifaklar (Cumhur İttifakı ve Millet İttifakı) ve barajı aşan siyasi partinin (Halkların Demokratik Partisi’nin) kaç milletvekilliği kazandığı belirlendikten sonra Cumhur ve Millet İttifaklarının kazandıkları milletvekillikleri ittifakı oluşturan partilere dağıtılmaktaydı. 2018 yılında Türkiye’de %10 barajlı D’Hondt seçim sistemi uygulanmakta ve herhangi bir ittifaka dahil olan siyasi partiler, ittifakın ülke genelinde %10 seçim barajını aşması halinde, seçim barajını aşmış sayılmaktaydı. Bu durumda 2018 milletvekilliği seçimlerine katılan siyasi partilerden Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP), Milliyetçi Hareket Partisi (MHP), Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), İyi Parti (İYİP), Saadet Partisi (SP) ve Halkların Demokratik Partisi (HDP) seçim barajını aşabilmişti (İYİP ve SP ülke geneli %10’luk seçim barajını aşamamış olsalar da dahil oldukları ittifak seçim barajını aştığı için barajı aşmış olarak kabul edilmişlerdi). Her bir seçim çevresinde, herhangi bir ittifaka dahil olmadığı halde yeterli oyu alan siyasi partiler de milletvekilliği kazanabilmişti. 2018 yılı milletvekilliği seçimlerinde uygulanan sistemi daha somut bir şekilde ifade edebilmek adına, Tablo 3’te 2018 yılı
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1