125 TBB Dergisi 2023 (168) Abdülkadir ÖZDEMİR Siyasi partiler, seçim kanunlarının seçim barajı gibi dezavantajlı yönlerini bertaraf etmek veya seçimlerden daha kazançlı çıkabilmek için zaman zaman seçim ittifakları kurabilmektedirler. Seçim ittifakları Türkiye’ye özgü bir uygulama olmayıp farklı ülkelerde de seçim ittifakı uygulamalarını görebilmek mümkünüdür. Türkiye’de, Siyasi parti ittifaklarının ön plana çıktığı 2018 yılı seçimlerinde, nispi temsil sistemi çeşitlerinden olan D’Hondt seçim sistemi, ittifaklı olarak uygulanmıştır. Bu seçimlerde, seçim çevrelerinde kullanılan geçerli oyların milletvekilliğine dönüşümünde, ittifakların almış oldukları oylar birinci aşamada ittifaklar arasında; ikinci aşamada ise ittifakların kazandıkları milletvekillikleri ittifakı oluşturan partiler arasında bölüştürülmüştür. Ancak, milletvekilliklerinin siyasi partilere bölüştürülmesinde bazı seçim çevrelerinde, temsilde adaletsizliklere neden olacak sonuçlarla karşılaşılmıştır. Örneğin bazı seçim çevrelerinde, A partisi B partisinden daha az oy almasına rağmen, B partisi milletvekilliği kazanamazken A partisi milletvekilliği kazanabilmiştir. Bu örnekteki gibi temsilde adaletsizliğe neden olan durumları ortadan kaldırmak ve belki de büyük partilerin lehine sonuçlara ulaşabilmek amacıyla AK Parti ve Milliyetçi Hareket Partisi’nin ortak bir yasa teklifiyle 2022 yılında Milletvekili Seçim Kanunu’nda bazı değişiklikler yapılmış ve yapılan değişiklikler 2023 yılı milletvekilliği seçimlerinde uygulanmıştır. Muhalefetin eleştirilerine konu olan bu değişikliklerle birlikte ülke geneli seçim barajı %7’ye düşürülmüş ve oyların milletvekilliğine dönüşümünde seçim çevrelerinde ittifakların toplam oyunun etkisi tamamen kaldırılmış, milletvekilliklerinin partiler arasındaki bölüşümü her siyasi partinin aldığı oylar ayrı ayrı dikkate alınarak, gerçekleştirilmiştir. İttifakların neredeyse tek amacı, ittifak içerisinde yer alan küçük partilerin barajı aşmış olarak (ittifakın seçim barajını aşması durumunda) değerlendirilmesi olmuştur. İttifak ortağı olan bazı siyasi partiler ise seçimlere kendi isimleriyle katılmayarak dahil oldukları veya destekledikleri ittifakları oluşturan diğer partilerin listelerinden seçimlere katılmışlardır. Cumhur İttifakı partileri 81 ilin/87 seçim çevresinin tamamında kendi aday listeleri ve kendi amblemleriyle seçimlere katılırken, Millet İttifakı ile Emek ve Özgürlük İttifakı daha farklı stratejilerle seçimlere katılmışlardır. Millet İttifakı partilerinden Cumhuriyet Halk Partisi 80 ve İyi Parti 78 seçim çevresinde seçime katılırken, ittifakı destekleyen
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1