145 TBB Dergisi 2023 (168) Faruk ÖZALP zekâ programı sayesinde sürüş göreviyle ilgili karar verme yetkisini sürücüden alarak bu görevi tamamen kendileri üstlenecektir. Bu şekilde yapay zekâ ürünü olan otonom araç ile meydana gelen yaralama, ölüm veya maddi zararlı neticeden doğan cezai sorumluluk önem arz etmektedir. Acaba buradaki cezai sorumluluğun yüklenicisi yapay zekânın kendisini mi, programcısı mı, üreticisi mi veya kullanıcısı mı olacaktır? Çalışmamızın konusu sadece karayollarında seyir halinde olan yapay zekâ ürünü otonom araçlarla sınırlı olacağını belirtmek isteriz. Bu açıdan öncelikle yapay zekâ kavramını açıklayıp, ardından bir yapay zekâ ürünü olan otonom araçların tanımı, sınıflandırması, Türk ve yabancı hukukta otonom araçlarla ilgili yapılan düzenlemelere yer vereceğiz. Akabinde otonom araçlarda cezai sorumluluk hususu üzerinde durup, sorumluluk kapsamında otonom araçların ceza hukukunun süjesi olup olmadığını izah edip, ardında taksir ve kast sorumluluğuna değinip sonuç bölümüyle çalışmamızı tamamlayacağız. I. KAVRAMSAL AÇIKLAMALAR Yapay Zekâ Tarihsel olarak yapay zekâ (AI-Artificial Intelligence) ifadesi, 1950’lerin sonlarında, yazılım ve donanımda insan düzeyinde zekâya sahip bir varlığı gerçekleştirmeye yönelik güçlü arzuya değinmek için türetildi.1 David Rumelhart’ın1950 ile 1960’larda kontrol teorisi alanında ortaya çıkan 1980’lerin başında yeniden keşfettiği ve şu anda sözde yapay zekâ devriminin merkezinde yer alan ünlü geri yayılım algoritması ile toplum tarafından pek görülmese de Google, Netflix, Facebook ve Amazon gibi şirketlere güç verecek şekilde, belge alma, metin 1 Micheal I. Jordan, “Artificial Intelligence – The Revolution Hasn’t Happened Yet”, Harvard Data Science Review, Jun 2019, Iss. 1.1, s. 3-4 <https://www.researchgate. net/publication/334165961_ Artificial_IntelligenceThe_Revolution_Hasn’t_Happened_Yet> Erişim:12.04.2023. Yaygın algının aksine, yapay zekâ tamamen yeni bir disiplin değildir. Kurucu kavramlarının birçoğu felsefe, mantık, matematik, muhakeme teorileri, bilişsel psikoloji ve dilbilimde birikmiş 2000 yılı aşkın kavrayışa dayanmaktadır. Yapay zekânın tarihi geçmişi hakkında ayrıntılı bilgi için bkz. Stephan De Spiegeleire/Matthijs Maas/Tim Sweijs, Artificial Intelligence and the Future of Defense: Strategic Implications for Small – and Medium – Sized Force Providers, The Hague Center for Strategic Studies, Hague, 2017, s.31-39.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1