155 TBB Dergisi 2023 (168) Faruk ÖZALP sürücü sistem tarafından sürüş sorumluluklarını geri almaya yönelik bir isteğe her zaman açık olmalıdır.44SAE formülündeki seviye-3, sürücülerin gözlerini yoldan ayırmalarına izin veren ilk seviye olduğundan, araç üreticilerin bir aracın seviye-3 özelliğine sahip olduğunu iddia edebilmesi için resmi sertifikalar ve onaylar alması gerekir. Bu sertifikalar genellikle bölgesel ulaşım yetkilileri ve otoyol güvenlik kurumları tarafından verilir.45 Seviye-3 otomatik sürüş sistemine bir örnek olarak Mercedes Benz’in “Drive Pilot”46 teknolojisi verilebilir. Bu teknoloji kısa zaman önce Alman yetkililer tarafından otobanın belirlenmiş bölümlerinde sınırlı bir uygulama için onaylanmıştır.47 High Automation olan 4’üncü seviyede, otomatik sürücü destek sistemi, kişi sistemin talebine uygun şekilde yanıt vermese bile sistem tüm görevleri yerine getirir ve ortamı izler.48 Bu seviyeye sahip bir araç, sürücünün otonom sistemden gelen müdahale isteklerine yanıt vereceği beklentisine girmeksizin tüm dinamik sürüş görevini icra edebilir.49 Başka bir ifadeyle tüm sürüş görevi otonom olarak gerçekleştirilir, ancak aracın çalışmasının beklendiği ortamla ilgili bazı sınırlamalar vardır. Bu sınırlamalar coğrafi sınırlama, kontrollü altyapı ve hava durumuna bağlı hareketler gibi şeylerdir.50Örneğin, bir kolej 44 National Highway Traffic Safety Administration-NHTSA, Automated Driving Systems 2.0: A Vision for Safety, September 2017, s. 6<Automated Driving Systems: A Vision for Safety (eckertseamans.com)>Erişim:12.04.2023. 45 Mayıs 2022’de Mercedes-Benz, Mercedes-Benz S Class ve Mercedes EQS’de bir seçenek olarak satılan seviye-3 drive pilotunu ülkenin halka açık yollarında yasal olarak kullanmak üzere Alman ulaşım yetkilileri tarafından onaylanan dünyanın ilk üreticisi oldu. Seviye-3 sistemlerinin piyasaya sürülmesiyle ilgili basın bültenleri ve duyurularla dolu olsa da 2023 yılında L3 araçlarının kitlesel pazara sunulması pek olası değil. Bkz. Seviye 3 Otonom Sürüş 2023’te Kitlesel Pazara mı Geliyor? Başlığı altında AUTOCRYPT, online yazı. 46 SAE Level-3 Drive Pilot sistemi, sınırlı erişimli otoyollarda belirli koşullar altında aracı tamamen çalıştırmak üzere tasarlanan ve sistem tarafından sürücünün kontrolü yeniden ele alması istenene kadar sürücünün ellerini direksiyondan ve gözlerini yoldan ayırmasına izin veren bir sistemdir. Bu konu hakkında ayrıntılı açıklama için bkz.<https://group.mercedes-benz.com/innovation/case/autonomous/drive-pilot-2.html> Erişim: 11.04.2023. 47 Minond, s. 13. 48 Sharma/Zheng, s. 5. 49 Polat, s. 255. 50 Erik Stayton/Jack Stilgoe, “It’s Time to Rethink Levels of Automation for Self-driving Vehicles, IEEE Technology and Society Magazine”, September 2020, Vol. 39, Iss. 3 s. 15< https://ieeexplore.ieee.org/stamp/stamp. jsp?tp=&arnumber=9199318 > Erişim: 13.04.2023.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1