156 AB’nin AİHK’ya Katılımının AB Divanı’nın CETA’ya İlişkin Görüşü Işığında Değerlendirilmesi veya şirket kampüsünde otomatik olarak tanımlanmış bir rotayı çalıştıran otomatikleştirilmiş bir insan taşıma aracı veya insan gözetimi olmadan kamuya açık yollarda seyreden küçük otomatik bir teslimat aracı muhtemelen seviye-4 olarak nitelendirilecektir.51 Full Driving Automation olan 5’inci seviyede ise, otomatik sürücü destek sistemi, tüm yol ve çevre koşullarında tam sürüş modunda sürüş görevlerinin tamamını yerine getirir.52Bu seviyedeki bir araç, koşulsuz olarak tüm sürüş fonksiyonlarını yerine getirebilecek donanıma sahiptir. Bu şekilde sürüş otomasyonuyla ilgili genel bir terminoloji ortaya koyan SAE sürücüye yardımcı olan özellikler (0-2 seviyeleri) ile otomatik sürüş (3-5 seviyeleri) arasında belirleyici bir çizgi çizmiştir. Şu anda halka açık level-4 veya level-5 araç bulunmamaktadır. SAE tarafından formüle edilen seviyelerde bazı eksikler olduğu belirtilmektedir. Örneğin seviyeler, insan-makine iş birliği olanaklarını yeterince ele almamakta, yine otomasyonun sosyal etkileri açısından kritik öneme sahip olan çevre, altyapı ve kullanım bağlamlarının tartışılmasından kaçınmaktadır.53Ancak bu olumsuzluklarla birlikte SAE tarafından formüle edilen seviyeler otonom araç dünyasına hizmet ettiği de açıktır. Otonom araçlarla ilgili haklı eleştirilerden biri, bu araçlar trafik kurallarına uygun bir şekilde kullanılırken güven ilkesine dayanarak başkalarının da aynı şekilde kurallara uygun şekilde aracı kullandığı varsayılmaktadır.54 Ancak bu tarz tehlikeler göz önüne alınarak sürücüsüz araçlar programlanması gerekir. Örneğin, yan yola girecek bir otonom aracın, karşıdan gelen ve kırmızı ışıkta durması gereken bir aracın, durmayacağı ihtimalini göz önüne alarak hızını azaltması gibi reaksiyon gösterecek şekilde programlanması gerekir. Zira artık günümüzde üretilen araçlarda bu husus göz önüne alınarak programlanma yapılmaktadır. 51 Minond, s. 15. 52 Sharma/Zheng, s. 6. 53 Stayton/Stilgoe, s. 16. SAE seviyeleriyle ilgili güncel problemlere ilişkin ayrıntılı bilgi için bkz. Stayton/Stilgoe, s. 16-18. 54 Doğan, s. 3232.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1