165 TBB Dergisi 2023 (168) Faruk ÖZALP için oluşturulmuştur.73 Otonom araçlarla ilgili teknoloji gelişmeler oldukça ve buna bağlı olarak araştırmalar ilerledikçe, bu tür düzenlemelere giderek daha fazla ihtiyaç duyulacaktır. Tabi şunu da unutmamak gerekir; teknoloji gelişimin baş döndürücü hızı, yasa koyucuların uzun vadede en makul olacak kuralları oluşturmasını zorlaştırıyor. The Centre for Connected and Autonomous Vehicles (CCAV) kuruluşun isteği üzerine hukuk komisyonları tarafından hazırlanıp yayınlanan 2022 tarihli raporda74otomatikleştirilmiş araçları düzenlemek için çıkarılacak yeni yasalar da dâhil olmak üzere 75 ayrı tavsiyede bulunuluyor. Rapor çok uzun olduğu için biz sadece göze çarpan birkaç hususa değinerek bu başlık altında yapacağımız açıklamaları noktalamış olacağız. Rapora baktığımızda, “The user-in-carge”, “the authorised self-driving-entity/ASDE” ve “No user-in-charge/NUIC” şeklinde üç yeni hukuki aktör karşımıza çıkmaktadır. Sorumlu kullanıcı olarak bilinen the user-in-carge, araçta bulunan ve bir ADS özelliği devredeyken sürüş kontrollerini çalıştırabilecek konumda olan gerçek bir kişi olarak tanımlanıyor.75 Sorumlu kullanıcı sistem veya kuruluş yerine bir gerçek kişi olmalı, bu kişi aracın içinde olmalı, yani yanında veya uzaktan kumandayla kullanmamalı, sorumlu kullanıcı tüm yol boyunca sürücü koltuğunda oturmalı ve ADS özelliği devrede iken sürüş kontrollerini kullanabilecek konumda olmalıdır.76Ayrıca kullanıcı şuan kullanıyor modunun, yani ADS özelliğinin devrede olması gerekir.77 Yetkilendirilmiş kendi kendine süren araç olarak tercüme edilen “The authorised self-driving-entity”, kendi kendine sürüş özelliklerine sahip olarak bir otonom aracı yetkilendirme üzere öne süren araç üreti73 Marynowski, s. 35. 74 The Centre for Connected and Autonomous Vehicles kurumu, Galler Hukuk Komisyonu ve İskoç Hukuk Komisyonu’ndan otomatik araçlarla ilgili yasayı gözden geçirerek otonom araçlarla ilgili bir rapor hazırlamalarını istedi. Adı geçen hukuk komisyonları tarafından 4 yıllık bir çalışma sonucu hazırlanan rapor, 14 bölüm, 75 öneri ve 292 sayfadan oluşmaktadır. 2022 yılında yayınlanan raporun orijinal metni için bkz.The Law Commission of England and Wales and the Scottish Law Commission, Automated Vehicles: Joint Report, ordered by the House of Commonsto be printed on 25 January 2022, s. 1-192<Automated-vehicles-joint-reportcvr-03-02-22.pdf>Erişim: 10.04.2024. 75 Thereport, s. 20. 76 Thereport, s.136. 77 Thereport, s.138-139.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1