172 AB’nin AİHK’ya Katılımının AB Divanı’nın CETA’ya İlişkin Görüşü Işığında Değerlendirilmesi III. OTONOM ARAÇLARDAN DOĞAN CEZAİ SORUMLULUK Genel Olarak Belirli bir görevi yerine getirmek için geliştirilen yapay zekâ sistemleri, yasayla korunan bazı değerlere zarar verme veya olumsuz sonuçlar doğurma anlamında sorun yaratabileceği dikkate alındığında, bu sistemlere karşı ceza hukuku korumasına ihtiyaç duyulmaktadır.105Bu bağlamda yapay zekâya ilişkin yasal düzenlemelerle ilgili pratikte en önemli hususlardan biri, yapay zekâ ürünü olan otonom araçların karıştığı kazalarla ilgili cezai sorumluluk konusudur. 3 Haziran 2022 tarihinde Kaliforniya’da, sürücüsüz araç olan Cruise otonom aracı test sürüşü sırasında bir Toyota Prius araç ile kazaya karıştı. Kaza sonucunda her iki araçta bulunan kişiler de yaralandı. Otonom araç güvenliği uzmanı, meydana gelen kaza da hem insan sürücünün hem de sürücüsüz otonom aracının seyir halindeki hareketleri ve bu harekete ilişkin olası durumlar dikkate alınması gerektiğini belirtti.106 Bu olaya bakıldığında sürücüsüz olan Cruise otonom aracın suçun oluşmasında katkısı olabileceği görülmektedir. Bu bağlamda yapay zekânın suçun oluşumunda katkısı olabileceğinden dolayı yapay zekâ eylemlerinin cezalandırılabilir olduğundan söz etmek mümkün olabilir mi? Bilindiği üzere yapay zekânın cezai sorumluluğun doğmasında temel olan şey hareket unsurudur.107 Ancak ceza hukukunda hareket yeteneği insana özgü olduğundan, insan dışı havyan, eşya veya ölü kişilerin hareket yeteneği bulunmamaktadır.108 Zira ceza sorumluluğun temeli de dış dünyada etki doğuran insan davranışıdır.109 Bu anlamda iradi olarak hareket etme yeteneği sadece kişiye özgü olduğundan ancak cezai sorumluluğun faili ilgili kişi olabilir. 274-280. 105 R. Ivanovic/S. Pavlović, s. 49-50. 106 Haberin detayına ilişkin bkz. <https://insideevs.com/news/596827/gm-cruiseself-driving-crash-injuries/> Erişim:10.04.2023. 107 Veli Özer Özbek/Ceren Özbek, “Yapay Zekânın Dâhil Olduğu Suçlar Bakımından Ceza Hukuku Sorumluluğunun Belirlenmesi”, Ceza Hukuku Dergisi, Aralık 2019, C. 12, S. 41, s. 610. 108 Sulhi Dönmezer/Sahir Erman, Nazari ve Tatbiki Ceza Hukuku, Genel Kısım, Beta Yayınevi, İstanbul, Ekim- 1999, 12. Baskı, C. 2, s. 401-402. 109 Mehmet Emin Artuk/Ahmet Gökçen/Ahmet Caner Yenidünya, Ceza Hukuku Genel Hükümler, Turhan Kitabevi, Ankara 2011, 5. Baskı, s. 237.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1