181 TBB Dergisi 2023 (168) Faruk ÖZALP söylemek için bu araçların etik bir değerlendirme yapabilecek bir kapasiteye sahip olması gerekir.139 Günümüz itibariyle otonom araçların ceza hukukunun süjesi olması gerektiğini söylemek erken olabilir. Ancak yakın gelecekte insan zekâsına eşit ve hatta ondan üstün seviyeye gelecek olan robot gibi bazı yapay zekâ varlıklar için bu söz konusu olabilecektir.140 Bu açıdan yapay zekânın cezai sorumluluğu doğması için hukuk kuralları çerçevesinde yapay zekâya kişilik verilmesi ve bu kapsamdan bir takım yasal düzenlemelerin yapılması gerekecektir. Nihayetinde yapay zekânın cezalandırılmamasına engel olan yasal düzenlemelerin oluşturduğu hukuk sistemi insanlar tarafından getirildiği gibi, yine cezai sorumluluğun doğması için aynı insanoğlu tarafından farklı düzenlemeler de yapılabilecektir. Doktrinde, yapay zekâ ürünü olan robotlar için kast kavramı yerine amaçlama-hedefleme kavramı, taksir kavramı yerine ise arıza ve işlem hatasının yol açtığı sorumluluk şeklinde iki kavram önerilmektedir.141 Ancak bu kavramlar taksir ve kast kavramı yerine kullanılmasından ziyade, bu suçların unsurlarının oluşmasında etki eden faktörler olarak görülmesi daha doğru olacaktır. Örneğin programcının yeterli dikkat ve özeni göstermemesi sebebiyle hatalı kodlama işlemi sonucu robotun başkasına zarar vermesine sebep olması gibi. Taksirden Doğan Sorumluluk Ceza hukukunda kural olarak suçlar kasten işlenirken, yasa koyucu bazı suçların taksirle işleneceğini belirtmiştir. Başka bir ifadeyle ceza hukukunda suç işlemede kast asıl iken taksir istisnai bir durumdur. Bir yapay zekâ ajanı görevlerini doğru bir şekilde yerine getirdiğinde olağan-programlaması veya kullanımı bağlamında meydana gelen kasıtsız hareketlerinden dolayı cezai sorumluluk atfetmek için kullanılabilecek en uygun model taksirli sorumluluk halidir.142 Taksir, dikkatsizlik, tedbirsizlik ve özensizlik nedeniyle hayatın olağan kurallarına göre öngörülebilen bir neticenin öngörülmemesidir. Bu bağlamda hareket sonucu zararlı neticenin meydana geleceği öngörülebilecek iken öngörülmemiş 139 Asena Damla Şahin, “Otonom Araçların Hukuki Sorumluluğunun Türk ve Alman Hukuku Kapsamında Değerlendirilmesi”, Ceza Hukuku Dergisi, Aralık 2020, C. 3, S. 4, s. 1011. 140 Altunç, s. 17. 141 Doğan, s. 3228. 142 Lina, s. 691.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1