189 TBB Dergisi 2023 (168) Faruk ÖZALP Otonom araçlarda, sürücünün olmadığı veya olması halinde de sürücünün sürüş ortamını izlemesine gerek olmadığı, bu nedenle sürücü araç içindeyken dikkatini başka bir yere yönlendirebildiği ve bu şekilde araç kontrolünün tamamen sistemde olduğu durumlarda meydana gelen kazada kusurlu olması halinde sorumluluk birinci dereceden üreticiye yüklenmelidir.179 Çünkü araç üreticisi otomobilin hareketlerini kontrol eden bir yapay zekâlı otonom sürüş sistemini geliştirir. Bu geliştirdiği yapay zekâlı otonom sürüş sistemi de seyir ve kazadan kaçınma ile ilgili kararlar vermek için aracın çevresinden gelen verileri analiz ederek aracı kontrol eder. Amerika hukukunda bu durumdaki kazalardan öncelikle araç üreticisinin sorumlu olması gerektiği görüşü benimsenmiştir180 Alman hukukçularına göre, araç koltuğundan insan olmadığı durumlarda veya sadece araçta yolcu olduğu durumda meydana gelen bir kazadan kimin cezai olarak sorumlu olduğunu belirlemek için tüm “tedarik zincirinin” (Lieferkette) tanımlanması gerekir. Bu bağlamda sürücüsüz bir otomobil için yazılım üretiminde yer alan tüm kişileri cezai sorumluluğa tabi tutmak ceza hukuk sistemi mantığına aykırıdır. Bu durumda sadece aracın program kodunun kazaya neden olan hatayı içeren kısmının geliştirilmesinden sorumlu kişiler ceza hukuku anlamından sorumluluğu doğacaktır.181 Otonom araçların üreticisi, otonom araca ilişkin yazılımı veya programı geliştiren kişilerin çalıştığı tüzel kişiliğe haiz bir şirket olduğu değerlendirildiğinde, Türk hukuk sistemine göre suç faili olamayan tüzel kişilerin cezai sorumluluğu doğmayacaktır.182Ancak tüzel kişiler faaliyetlerini icra ederken kendilerine verilen izni kötüye kullanmaları halinde Türk Ceza Yasası’nın 60’ıncı maddesi gereği hakkında güvelik tedbirleri uygulanabilecektir.183 Kastan Doğan Sorumluluk Kast failin suçun kanuni tanımındaki maddi unsurları öngörmesi, yani bilmiş olması ve bunu gerçekleştirmeyi istemesidir.184 Kusurlu 179 Loh, s. 4-5. 180 Loh, s. 5. 181 Shestak/Shiryaev, s. 9. 182 Şahin, s. 1012. 183 Soyaslan, s. 524. 184 Artuk/Gökçen/Yenidünya, s. 321.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1