220 Mahkemeye Erişim Hakkı Kapsamında İdari Yargıda Parasal Sınırların Değerlendirilmesi Üst yargı yollarına başvurularda kimi sınırlamalar getirmek taraflara hukuki belirlilik ve güvenlik sağlamak açısından gerekli olabilir. Bu doğrultuda parasal sınırlar yerine süre sınırı gibi hakkın değerine ilişkin sınırlama dışında düzenleme yapılabilir. Bundan başka istenilmeyen veya haksız davaların açılmasını önlemek için para sınırı yerine başka hukuki yaptırımlar düzenlenebilir.70 Ancak yine de para sınırı konulmak isteniyorsa bunun istinaf veya temyiz yolundan biri için getirilmesi düşünülebilir. İstinaf yolunda ilk derece mahkemesi kararları hem maddi hem de hukuki yönden incelenmektedir ve hukuka aykırılıklar ortadan kaldırılır. Temyiz kanun yolunda ise yeniden yargılama yapılmamaktadır.71 Bu halde bütün dava konularının şartsız koşulsuz istinaf incelemesinden geçmesi, sadece temyiz yolunda makul bir parasal sınırın getirilmesi öngörülebilir. İYUK’ta değişiklik yapan 6545 sayılı kanunun gerekçesinde ise istinaf yolunda kesinleşmesi öngörülen davalarla Danıştayca temyizen incelenecek dava sayısının azaltılması ve böylece Danıştay’ın iş yükünün hafifletilerek içtihat mahkemesi rolünün güçlendirilmesinden bahsedilmektedir.72 İş yükünü azaltma amacıyla üst mahkemeye başvuru hakkının her ne olursa olsun sınırlanması anlayışını da meşru görmek mümkün değildir.73 İlaveten Danıştay’a başvuru yolunun katı şekilde sınırlandığı bir sistemde, yeterince uyuşmazlık konusu incelemeden içtihat mahkemesine dönüşümün gerçekleşmesinin yöntemi anlaşılamamaktadır. Kanaatimizce, yukarıda da belirtildiği üzere, üst denetim yollarına başvurulardaki sınır parasal değer üzerine kurulmamalıdır. Ancak tal edilmiştir. Kararda bireysel yararla kamusal yarar arasında bir oran kurulması gerektiği, sağlanmak istenen kamusal yarar nedeniyle kişiye aşırı külfet yüklenmesinin orantısız olacağı ifade edilmiştir. Candan ise davaların önem derecesinin kanun koyucu tarafından belirlenemeyeceğini ve kimi davaların önemsiz olarak değerlendirilip denetlenmeden yoksun bırakılamayacağını ifade etmektedir. İlaveten bir uyuşmazlık konusunun dava haline getirilmesinin parasal değerine bakılmaksızın önemli kabul edilmesi gereği vurgulanmıştır. Candan, s. 1339- 1340. Bizce de bir davanın değeri parasal miktara göre önemli veya önemsiz olarak sınıflandırılmamalı, adaletin değeri paranın miktarıyla ölçülmemelidir. 70 Ejder Yılmaz, “Yargılama Giderlerinin İşlevi ve Sosyal Hukuk Devleti”, Ankara Barosu Dergisi, 1984, S. 2, (Yargılama Giderleri), s. 208. 71 Mustafa Avcı, “İdari Yargıda İstinaf”, TBB Dergisi, 2011, S. 96, s. 182, 187. 72 https://www2.tbmm.gov.tr/d24/1/1-0918.pdf, Erişim Tarihi: 20.12.2022, s. 26. 73 Ekin Sevinç, “İdari Yargılama Hukukunda Kanun Yoluna Başvuru Hakkının Anayasal Güvenceye Sahip Olması Bakımından Ele Alınması”, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Dergisi, 2020, C. 14, S. 3, s. 439.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1