Türkiye Barolar Birliği Dergisi 168.Sayı

286 Yargı Kolunu Değiştiren Görevsizlik Kararlarında Hükmedilen Vekâlet Ücretinin Mahkemeye Erişim Hakkı Bağlamında İncelenmesi tarihi itibarıyla henüz yürürlüğe girmemiştir. Anılan tarihte yürürlükte olan Kanun ise vekâlet ücretinin maktu olarak belirlenmesine izin vermektedir. Başvurucunun mahkemeye erişim hakkına yapılan müdahalenin kanuni dayanağının bulunmadığı tespit edildiğinden müdahalenin meşru amacı ve ölçülülüğü yönlerinden ayrıca değerlendirme yapılmasına gerek bulunmamaktadır”. Karardan da anlaşılacağı üzere Anayasa Mahkemesi, vekâlet ücreti ile alakalı uygulamaların mahkemeye erişim hakkının ihlal edilmesi sonucunu doğurmaması için öncelikli olarak kanunilik ilkesinin gerçekleşip gerçekleşmediğini incelemekte ve kanunilik ilkesinin gerçekleşmediğini tespit ettiği durumlarda diğer kriterlere bakmaksızın hak ihlali kararı vermektedir.19 Kanunilik kriteri ile alakalı üzerinde durulması gereken konulardan birisi de vekâlet ücretine ilişkin Hukuk Muhakemeleri Kanunu ve Avukatlık Kanunu’nda yer alan düzenlemelerin kanunilik şartını sağlayıp sağlamadığıdır. Yukarıda belirtildiği üzere İdari Yargılama Usulü Kanunu’nda vekâlet ücreti ile alakalı bir düzenleme yer almayıp bu konu ile alakalı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na atıf yapılmış olsa da Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda da vekâlet ücretinin mahkemeler tarafından nasıl belirleneceğine dair açık bir hüküm bulunmamaktadır. Mahkemeler tarafından hükmedilecek olan vekâlet ücretinin nasıl tespit edileceğine dair düzenleme Avukatlık Kanunu’nda yer almaktadır. Kanunun 169’uncu maddesine göre; “yargı mercilerince karşı tarafa yükletilecek avukatlık ücreti, avukatlık ücret tarifesinde yazılı miktardan az ve üç katından fazla olamaz”. Bu düzenlemeye göre; yargı organları tarafından hükmedilecek vekâlet ücretinin tespit edilmesinde, avukatlık ücret tarifesi esas alınacaktır. Avukatlık ücret tarifesi de Avukatlık Kanunu’nun 168’inci maddesi uyarınca her yıl Türkiye Barolar Birliği tarafından hazırlanmakta ve Adalet Bakanlığı’nın onayıyla kesinleşmektedir. İşte bu noktada, temel hak ve hürriyetlerin ancak kanunla 19 AYM’nin başvurucu aleyhine hükmedilen vekâlet ücretinde, kanunilik ilkesinin sağlandığı gerekçesiyle mahkemeye erişim hakkının ihlal edilmediğine dair kararı için bkz: Anayasa Mahkemesi, Başvuru No: 2014/8264, 29.06.2016, P.27-30, Resmî Gazete, 13.10.2016, S.29856. Adli yargıda görülen bir hukuk davasında hükmedilen vekâlet ücretinin kanunilik kriterini sağlamadığı gerekçesiyle mahkemeye erişim hakkının ihlal edildiğine dair karar için bkz: Anayasa Mahkemesi, Başvuru No: 2018/25293, 15.12.2020, P.42-48.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1