305 TBB Dergisi 2023 (168) Yakup Yaşar MİRZAOĞLU fından bu tutarlılığın sağlanamaması durumunda hukuki güvenlik ve belirlilik ilkesinin ihlal edilmesi gündeme gelebilmektedir. Vekâlet ücretine ilişkin Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda yer alan aynı yasal düzenlemelerin adli ve idari yargı kolları tarafından birbirine zıt şekilde yorumlanarak uygulanması, yukarıda bahsedilen ve hukuki güvenlik ve belirlilik ilkesinin şartı olarak kabul edilen yasal düzenlemelerin yargı organları tarafından tutarlı bir şekilde uygulanması kuralına aykırı bir durum oluşturmaktadır. Farklı yargı kolları tarafından meydana getirilen bu içtihat farklılığının hukuki güvenlik ve belirlilik ilkesinin ihlal edilmesi sonucunu doğurup doğurmadığının incelenmesi gerekmektedir. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Anayasa Mahkemesi, yerel mahkemeler arasında meydana gelen içtihat farklılığının hukuki güvenlik ve belirlilik ilkesini ihlal edip etmediğini tespit ederken, mahkemelerin aynı yargı kolunda yer alıp almamasına göre ayrım yapmaktadır. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne göre aynı yasal düzenlemelerin yargı organları tarafından farklı şekilde yorumlanarak uygulanması suretiyle birbirleriyle hiyerarşik ilişki içerisinde olmayan, ayrı ve bağımsız yargı kollarında yer alan mahkemeler arasında meydana gelen uygulamalar için bir üst gözden geçirme mekanizması kurulmasını talep etmek, adil yargılanmanın gereklilikleri arasında yer almamaktadır.43 Konu ile alakalı bir bireysel başvuru kararında Anayasa Mahkemesi şu açıklamaları yapmıştır:44 “Her biri kendi yargı kolundaki çok sayıdaki mahkemenin yüksek mahkemesi konumundaki mahkemelerin aynı konuda farklı yorumlar getirmesi, yargı ayrılığını benimsemiş ve Yargıtay, Danıştay (...) gibi çeşitli yüksek mahkemelerden oluşan yargı sistemimizin kaçınılmaz bir özelliği olarak kabul edilmelidir. Böyle bir durumda adil yargılanma hakkının, devleti söz konusu mahkemeler arasında içtihat farklılıklarını ortadan kaldırabilecek nitelikte bir mekanizmayla yükümlü 43 Lokman Yeniay, “Adil Yargılanma Hakkı Bağlamında Yargı Ayrılığı Sistemi Üzerine Bir İnceleme” Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 2020, 26(1), s.161, 175. 44 Anayasa Mahkemesi, Başvuru Numarası: 2015/19816, 08.11.2017. Aynı yönde AİHM kararı için bkz: AİHM; Başvuru No: 13279/05, Karar Tarihi: 20.10.2011.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1