315 TBB Dergisi 2023 (168) Mert NAMLI Bu durum, dünyada cebrî artırma yoluyla paraya çevirmenin alternatiflerinin aranmasını tetiklemiştir. Bu çerçevede günümüzde dünyadaki eğilimin, cebrî artırmanın yanında, taraf iradelerinin daha etkin olduğu, cebrî artırmaya göre daha basit ve esnek yolların düzenlenmesi yönünde olduğu söylenebilir.5 Bunun en önemli örneklerinden birini, Fransız Hukuku’nda düzenlenen “anlaşmalı satış” (vente amiable) oluşturmaktadır. Türk Hukuku da 2021 yılında bu konuda önemli bir adım atmış ve 24.11.2021 tarih ve 7343 Sayılı Kanun6 ile İİK m. 111/A’da “borçluya satış yetkisi verilmesi” düzenlenmiştir. Çalışmamızın hemen başında ifade etmeliyiz ki biz, cebrî icra sisteminin, cebrî artırma yoluyla satışa göre daha basit, esnek ve taraf iradelerini önceleyen alternatifler ile zenginleştirilmesi düşüncesini son derece isabetli buluyoruz. Bu bağlamda borçluya satış yetkisi verilmesinin düzenlenmesini de genel olarak olumlu bir adım olarak nitelendiriyoruz. Bununla birlikte bu düzenlemenin de eleştiriye açık bazı yönleri doğal olarak bulunmaktadır. Bu nedenle biz çalışmamızda Fransız Hukuku’ndaki anlaşmalı satış ile Türk Hukuku’ndaki borçluya satış yetkisi verilmesini karşılaştırmalı olarak ele alacak ve Türk Hukuku’ndaki düzenlemelerin yerindeliğini eleştirel bir bakış açısıyla değerlendireceğiz. I. KANUNİ DÜZENLEMELER VE AMAÇLARI A-) Fransız Hukuku’nda Fransız Hukuku’nda anlaşmalı satış, ilk olarak, 09.07.1991 tarih ve 91-650 sayılı Cebrî İcra Sisteminde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un7 52. maddesi ile kabul edilmiştir. Söz konusu düzenleme ile, haczedilen taşınır malların anlaşmalı satış yoluyla paraya çevrilmesine imkân tanınmıştır. Bu düzenleme, 19.12.2011 tarih ve 2011-1895 sayılı Kararnâme 8 ile yürürlükten kaldırılmıştır. Aynı Kararnâme ile haczedilen maddî taşınır malların anlaşmalı satış yoluyla paraya çevrilmesine ilişkin Fransız İcra Kanunu’nun (CPCE) L. 221-3 maddesi 5 Hoonakker, s. 111-112. 6 RG, 30.11.2021, S. 31675. 7 JO, 14.07.1991, no: 163. 8 JO, 20.12.2011, no: 0294.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1