354 Fransız Hukuku ile Karşılaştırmalı Olarak Borçluya Satış Yetkisi Verilmesi (Rızaen Satış- İİK M. 111/A) Sözü geçen kanuna ekli (1) sayılı tablonun “II-Kararlar ve mazbatalar” başlıklı bölümünün 2. fıkrasında, “ihale kanunlarına tâbi olan veya olmayan resmi daire ve kamu tüzel kişiliğine haiz kurumların her türlü ihale kararları”nın nisbî damga vergisine tâbi olacağı hüküm altına alınmıştır. Kanuna ekli (1) sayılı tablonun I/A-1 fıkrasındaki kâğıtlar için damga vergisi oranı binde 5,69 nispetinde damga vergisine tabi olacağı öngörülmüştür. Hâl böyle olunca, rızaen satış durumunda da binde 4,95 oranında damga vergisi uygulanacaktır. Adalet Bakanlığı da 02.06.2022 tarihli yazısı ile bu yönde görüş bildirmiştir. 02.07.1964 tarih ve 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun149 57. maddesine göre, tapu ve kadastro işlemlerinden bu kanuna bağlı (4) sayılı tarifede yazılı olanlar, tapu ve kadastro harçlarına tâbi olacaklardır. (4) no’lu tarifenin 20. maddesinin (a) fıkrası uyarınca, taşınmazların ivaz karşılığında (…) devir ve iktisabında, taşınmazın beyan edilen devir ve iktisap bedelinden az olmamak üzere emlak vergisi değeri üzerinden (cebrî icra ve şüyuun izalesi hâllerinde satış bedeli üzerinden) devreden ve devralan için ayrı ayrı binde 20150 oranında tapu harcı ödenecektir. Dolayısıyla bir taşınmazın rızaen satılması durumunda hem borçlu hem de alıcının binde 20 oranında tapu harcı ödemesi gerekecektir. Adalet Bakanlığı da 02.06.2022 tarihli yazısında oranı bu şekilde belirlemiş ve satıcı tarafından ödenmesi gereken miktarın icra dairesi tarafından borçlu namına ödenmesinin gerekeceği yönünde görüş bildirmiştir. 02.07.1964 tarih ve 492 sayılı Harçlar Kanunu’na ekli (1) sayılı Tarife’nin “B-I-3 c’de tahsil harcı oranı, haczedilen veya rehinli malların satılıp paraya çevrilmesi suretiyle tahsil olunan paralardan %11,38 olarak belirlenmiştir. Hâl böyle olunca rızaen satışta da %11,38 oranında tahsil harcı alınacaktır. Rızaen satışta belediye tarafından görevlendiren bir tellâl yer almayacağı için tellâliye harcı ödenmeyecektir. 149 RG, 17.07.1964, S. 11756. 150 Bu oran eskiden “binde 16,5” iken, 20/9/2012 tarihli ve 2012/3735 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Eki Kararının 6’ncı maddesiyle “binde 20” olarak değiştirilmiştir. Ayrıca belirtilmelidir ki, 30.4.2018 tarih ve 2018/11674 sayılı Bakanlar Kurulu Eki Karar ile, 31.10.2018 tarihine kadar (bu tarih dahil) uygulanmak üzere, “binde 20” oranında alınan tapu harcı, konut ve işyerlerinde (kat irtifakı tesis edilmiş olanlar dâhil) “binde 15” olarak yeniden belirlenmiştir.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1