29 TBB Dergisi 2023 (168) İmge IŞIKLAR ÜLGEN getirmiştir. Ayrıca Anayasa Mahkemesi konuyu ilk kez Anayasa’nın 13.maddesi84 kapsamında değerlendirmiş, temel hak ve özgürlüklerin ancak Anayasa’nın 13.maddesine uygun olarak sınırlandırılabileceği, “Anayasa’nın 17. maddesinde manevi varlığın korunması ve geliştirilmesi hakkı açısından herhangi bir sınırlama nedeni öngörülmediği”85 ifade edilmiştir. Bunun yanı sıra konu Anayasa’nın 90. maddesinin 5. fıkrası bakımından ele alınarak, 4721 sayılı Kanun’un 187. maddesinin Türkiye’nin taraf olduğu Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Sözleşme hükümleri ile çatıştığı, “bu durumda, uyuşmazlığı karara bağlayan derece Mahkemelerinin, AİHS ve diğer uluslararası insan hakları andlaşmaları ile çatışan 4721 sayılı Kanun’un 187. maddesini kararlarına esas almayarak, başvuru konusu uyuşmazlık açısından Anayasa’nın 90. maddesi uyarınca uygulanması gereken uluslararası sözleşme hükümlerini dikkate alması”86 gerektiği ortaya konmuştur. Son olarak kararda “Uluslararası sözleşmelerin, evli erkek ve kadının evlilik sonrasında soyadları bakımından eşit haklara sahip olmasını öngören hükümleri ile evli kadının kocasının soyadını kullanması zorunluluğunu öngören iç hukuk düzenlemelerinin aynı konu hakkında farklı hükümler içermesi nedeniyle, ilgili sözleşmenin hükümlerinin somut uyuşmazlık açısından esas alınması gereken hukuk kuralı olduğu sonucuna varılmakla, başvurucunun manevi varlığı kapsamında güvence altına alınan isim hakkına yönelik müdahalenin kanunilik şartını sağlamadığı” belirtilerek, başvurucunun Anayasa’nın 17. maddesinde güvence altına alınan manevi varlığın korunması ve geliştirilmesi hakkının ihlal edildiğine oybirliğiyle karar verilmiştir.87 84 “Temel hak ve hürriyetlerin sınırlanması Madde – 13- Temel hak ve hürriyetler, özlerine dokunulmaksızın yalnızca Anayasanın ilgili maddelerinde belirtilen sebeplere bağlı olarak ve ancak kanunla sınırlanabilir. Bu sınırlamalar, Anayasanın sözüne ve ruhuna, demokratik toplum düzeninin ve lâik Cumhuriyetin gereklerine ve ölçülülük ilkesine aykırı olamaz”. 85 Paragraf 33. 86 Paragraf 45. 87 Anayasa Mahkemesi bu karardan sonra önüne gelen başkaca bireysel başvurularda da benzer şekilde karar vermiştir. “AYM, Gülsüm Genç Başvurusu, Başvuru No. 2013/4439, K.T. 06.03.2014, 25/04/2014 tarih ve 28982 sayılı Resmî Gazete; AYM, Neşe Aslanbay Akbıyık Başvurusu, Başvuru No. 2014/5836, K.T. 16.04.2015, 11/07/2015 tarih ve 29413 sayılı Resmî Gazete”. Havutçu/Kalkancı, s. 153.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1