419 TBB Dergisi 2023 (168) Ümmühan Elçin ERTUĞRUL sine yönelmiş kurallar olarak tanımlanır. İnsancıl Hukuk ise silahlı çatışmalara katılmayan siviller ile silahlı çatışma dışı kalmış hasta, yaralı, silahını bırakmış kişiler ve savaş esirlerinin korunmasına ilişkin kurallardır.24 Uluslararası Hukuk Komisyonu raportörlerinden Roberto Ago’nun 1976 tarihli devletin sorumluluğuna ilişkin raporunun ve 1996 tarihli Devletin Sorumluluğu Konusundaki Taslak Maddeler’in (1996 Taslağı) ünlü 19. maddesi uluslararası suçlar ve kabahatler başlığını taşır. Buna göre; 1. Bir devletin, uluslararası yükümlülüğünün ihlalinin oluşturan bir fiili, ihlal edilen yükümlülüğün konusu ne olursa olsun, uluslararası hukuka aykırı bir eylemdir. 2. Uluslararası toplumun temel çıkarlarının korunması için çok temel olan ve bu ihlalin bir bütün olarak o toplum tarafından suç olarak kabul edildiği bir uluslararası yükümlülüğün bir devlet tarafından ihlalinden doğan bir uluslararası haksız fiil bir uluslararası suç oluşturur. 3. 2. paragrafa bağlı olarak ve yürürlükteki uluslararası hukuk kuralları temelinde, uluslararası bir suç, diğerlerinin yanı sıra, aşağıdakilerden kaynaklanabilir: (a) saldırının yasaklanması gibi, uluslararası barış ve güvenliğin korunması için temel öneme sahip bir uluslararası yükümlülüğün ciddi şekilde ihlali; … 19. maddede, saldırının yasaklanması yanında, self-determinasyon hakkının ihlali; kölelik, soykırım ve ırk ayrımcılığı ve atmosferin ya da denizlerin büyük ölçüde kirletilmesinin yasaklanması gibi insan çevresinin korunması ve muhafaza edilmesi için hayati öneme sahip uluslararası yükümlülüğün ciddi ihlalleri uluslararası suç olarak sayılmıştır. İlgili madde, uluslararası haksız fiilleri suçlar ve kabahatler olarak ayırıp uluslararası suçlar için devletin ceza sorumluluğunu öngörmüştü.25 24 Pazarcı, s. 530, 531; Ertuğrul, Uluslararası Silahlı Çatışmalar Hukukunda…. 25 Draft Articles on State Responsibility with Commentaries Thereto Adopted by
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1