425 TBB Dergisi 2023 (168) Ümmühan Elçin ERTUĞRUL şeklindedir. Madde’de, olası kast açıkça tanımlanmamıştır. Roma Hukukundan bu yana cezai sorumlulukta ‘dolus eventualis’ adıyla bilinen olası kast, bir öngörme ve risk alma durumudur. Bir fiili işleyen kişi, bu fiili işlemeye devam ederken, gerçekleşme riski olan durumlarda riski göze almış ve fiili işlemeye devam etmişse bu kişinin söz konusu riskli durumlar için olası kastından bahsedilir.38 Aşağıda, yerinden edilmiş kişi ve olası kasta ilişkin kısa açıklama verilmiştir. Yerinden Edilmiş Kişi Haziran 2023 tarihi itibariyle, Birlemiş Milletler Yüksek Komiserliği (BMMYK) verilerine göre, dünya çapında 108.4 milyon kişi zorla yerinden edilmiştir. Bu yerinden edilen kişiler, mültecileri, ülke içinde yerinde edilmiş kişileri, sığınma arayanları ve uluslararası korunma ihtiyacında olan diğer kişileri kapsar.39 Rusya saldırısının ilk gününden itibaren, Ukraynalılar AB coğrafyasına kitlesel akınlarla sığınmışlardır. AB, 1 Mart 2022 tarihinde, Polonya, Slovakya, Macaristan ve Romanya üzerinden AB ülkelerine gelen Ukraynalı sayısının 650.000’den fazla olduğu bildirmiştir.40 Eylül 2023 tarihi itibariyle halen devam eden silahlı çatışma, 6 Eylül 2023 itibariyle, kayıtlı Ukraynalı mülteci sayısı Avrupa’da, 5.832.400; Avrupa dışında 369.200 kişi olmak üzere, toplam 6.201.600 kişidir.41 Ukrayna içinde yerinden edilmiş kişi sayısının 5 milyonun üzerinde olduğu tahmin edilmektedir.42 Yerinden edilen kişiler, özellikle silahlı çatışmaların, genel şiddet durumlarının, insan hakları ihlallerinin ya da doğal yahut insan kaynaklı felaketlerin veya bunların etkilerinden kaçınmak amacıyla evlerinden veya sürekli yaşadıkları yerlerden kaçmak zorunda kalan veya bunları terk eden kişiler olarak tanımlanır. Bu tanım, daha önce de 38 Mohamed Elewa Badar, ‘‘Dolus Eventualis and the Rome Statute Without It’’, New Criminal Law Review, Vol.12, No.3, Summer 2009, s. 433, 434 39 https://www.unhcr.org/about-unhcr/who-we-are/figures-glance. 40 https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/ PDF/?uri=CELEX:32022D0382. 41 https://data.unhcr.org/en/situations/ukraine#_ ga=2.55865643.1854345956.1651847030-461407727.1632076085. 42 https://www.unhcr.org/emergencies/ukraine-emergency.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1