434 Rusya’nın Olası Kastından Sorumluluğu Üzerine Bir İnceleme: Ukraynalı Yerinden Edilmiş Kişiler yondan fazlası mülteci, 5 milyondan fazlası ise ÜİYEK’dir. Rusya’nın saldırısı, BM Andlaşması’nın 2/4. maddesinde düzenlenen ve BM Genel Kurulu’nun 1974 tarihli, saldırının tanımına ilişkin kararında 2/4. maddedeki şekliyle tanımlanan; devletlerin ülkesel bütünlüklerine, siyasal bağımsızlıklarına ve BM’nin amaçlarına aykırı olacak şekilde kuvvet kullanma ve kuvvet kullanma tehdidi yasağını ihlal eder. Rusya’nın saldırısını ifade etmek için kullanılan istila, işgal gibi terimler de saldırı fiilinin sınırlı sayıda olmayan örneklerindendir. Saldırı yasağı, jus cogens normdur 65 ve saldırı, devletin sorumluluğuna ilişkin 1996 Taslağı’nda devletin suçları arasında sayılmıştır.66 2001 tarihli, Devletin Sorumluluğu Taslak Maddeleri’ne göre, devletin sorumluluğunu doğurur. Hukuki ya da cezai olarak nitelendirilemeyip, sui generis nitelikte bir sorumluluk öngören Taslak Maddeler’e göre, devletin sorumluluğu için, uluslararası haksız fiil ve bu haksız fiilin devlete atfedilmesi yeterlidir. Ancak, hem 1996 Taslağı’nda uluslararası suç olarak düzenlendiğinden hem de UCM’de bireylerin saldırı fiilinden dolayı cezai sorumluluğuna gidilebilmesi için devletin saldırı fiilini işlemesi ön şartına bağlı olmasından dolayı saldırı fiili, suçun manevi unsuru olan kast açısından incelenmeye değerdir. Bilindiği gibi kast, işlenen fiilin bilinmesi ve istenmesidir. Kastın bir çeşidi olan ve Latin hukukunda dolus eventualis olarak adlandırılan olası kast ise fiilin maddi unsurlarının ya da sonucunun bilinme ve istenme koşullarına bağlı olmaksızın öngörülmesiyle ilgilidir. Olası kastta bilme, şüphe ile karışıktır. Fiilin nesnel unsurları ya da sonuç, fail tarafından tahmin edilebilir niteliktedir.67 Sonuç açısından olası kasta, sonuç öngörülmüş olmasına rağmen fiil işlenmişse, o fiilin işlenmesinde olası kast vardır. Özgenç’in örneği verilecek olursa; kalabalık içinde bulunan bir siyasi şahsiyet hedef alınarak ateşlenen silahtan çıkan merminin hedeflenen kişiye değil, hemen yanındaki kişi ya da kişilere isabet etmesi durumunda failin olası kastı söz konusudur. Fail, hedeflediği kişiden başkasının ölebileceğini öngörmüş olmasına rağmen, ateş etmiştir. Olası kastta, sonucun gerçekleşip gerçekleşmemesi failin kararını etkilemez.68 65 A/77/10, Draft Conclusion on Identification and Legal Consequences of Peremptory Norms of General International Law, 23. Madde, s. 6 66 Draft Articles on State Responsibility with Commentaries Thereto Adopted by the Inlernational Law Commission on First Reading, January 1997, s. 105 vd. 67 Badar, s. 454 68 Özgenç, s.304, 309-310
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1