Türkiye Barolar Birliği Dergisi 168.Sayı

37 TBB Dergisi 2023 (168) İmge IŞIKLAR ÜLGEN hukukunun eşitlik ilkesi bağlamında büyük ölçüde yeniden düzenlendiği anlaşılmıştır. Buna karşılık 4721 sayılı Kanun’da kadının soyadı konusu yeniden düzenlenmemiş, mülga 743 sayılı Kanun’un 153. maddesinin birinci fıkrasındaki hükme 4721 sayılı Kanun’un itiraz konusu kuralın da yer aldığı 187. maddesinde aynen yer verilmiştir”102 şeklinde yer bulan ifadelerden anlaşılacağı üzere, eşitlik ilkesi doğrultusunda evlilik hukukunda yapılan değişikliklerde evlenen kadının soyadı bakımından bu ilke göz ardı edilmiştir. Anayasa Mahkemesi kararında soyadının sadece bir yükümlülük değil, hak olduğunu da ifade etmiştir.103 Ayrıca kararda Anayasa’da düzenleme bulan eşitlik ilkesi nazara alınarak güncel ihtiyaçlar ve gelişmeler doğrultusunda gerekli yasal düzenleme ve değişikliklerin yapılması gerekliliğine değinilmiştir.104 “Erkek evlenmeden önceki soyadını evlendikten sonra da tek başına kullanabildiği hâlde kuralla kadının evlenmeden önceki soyadını evlendikten sonra ancak kocasının soyadının önünde kullanabileceği öngörüldüğünden karşılaştırmaya müsait şekilde benzer durumda olan eşler arasında cinsiyet temelinde farklı muamelenin yapıldığı açıktır”105 ifadeleriyle Anayasa Mahkemesi 187. maddenin eşitlik ilkesine aykırı olduğunu ortaya koymuş ve devamında Anayasa’nın 90/5. maddesi doğrultusunda verilen Anayasa Mahkemesi ve Yargıtay kararlarının eşitlik ilkesinin sağlanması bakımından tek başına yeterli olmadığını, tüm devlet organlarının bu doğrultuda gerekli çalışmaları ve düzenlemeleri yapmaları gerektiğini belirtmiştir.106 Anayasa Mahkemesi kararında nüfus kayıtlarındaki düzenin sağlanmasındaki kamu yararının salt kadının soyadına ilişkin düzenleme ile sağlanamayacağını belirtmiş ve daha önce somut norm denetimine ilişkin vermiş olduğu kararlarda yer alan kamu yararına dayalı gerekçesinden vazgeçerek, bireysel başvurulara yönelik kararlarında yer alan gerekçesi doğrultusunda eşitlik ilkesine üstünlük tanımıştır.107 102 Paragraf 29. 103 Paragraf 31. 104 Paragraf 32,33,34. 105 Paragraf 36. 106 Paragraf 37 vd. 107 Paragraf 44.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1