40 Evlendikten Sonra Kadınların Münhasıran Kendi Soyadlarını Kullanması mü yer almaktadır. Bu hükme göre, kanun koyucu anne ve baba evli ise çocuğun ailenin soyadını taşıyacağını açıkça belirtmektedir. Ancak bu hüküm, iptal edilen 187.madde ile birlikte değerlendirildiğinde, kanun koyucunun “aile soyadı” ibaresini kullanmasında asıl iradesinin kocanın soyadı olduğu aşikardır. Bu halde dahi maddede çocuğun aile soyadını kullanacağı belirtildiğinden Anayasa Mahkemesi’nin 2022/155 E. VE 2023/38 K. sayılı, 22.02.2023 tarihli kararı sonrasında yasama organının yapacağı yeni düzenlemeye göre belirlenecek aile soyadı çocuğun soyadı olacaktır. Halihazırda evlenen kadınların yalnızca evlilik öncesinde sahip oldukları soyadını kullanabilmek için dava açmaları halinde verilecek kararın çocuğun soyadı bakımından bir etkisi bulunmamaktadır. Çocuk doğumla kazandığı soyadını kullanmaya devam etmektedir. Ancak evlilik birliği içerisinde yalnızca önceki soyadını kullanan kadının aile mahkemelerinde açacağı bir dava ile çocuğun soyadının anne ve babanın her ikisinin de soyadından oluşması talep edilebilmektedir. Bu durumda mahkeme çocuğun üstün yararı doğrultusunda haklı sebepler mevcut ise çocuğun soyadının anne ve babanın soyadlarının birlikte kullanılması yoluyla belirleneceğine hükmedebilmektedir.116 Evliliğin feshi ya da boşanma halinde çocuğun soyadının nasıl belirleneceği ise, bir başka değerlendirilmesi gereken husustur. 2525 sayılı Soyadı Kanununun 4. maddesinin 2. fıkrasında yer alan; “Evliliğin feshi veya boşanma hallerinde çocuk anasına tevdi edilmiş olsa bile babasının seçtiği veya seçeceği soyadı alır” şeklindeki birinci cümle Anayasa Mahkemesi’nin 8.12.2011 tarihli ve E. 2010/119, K. 2011/165 sayılı kararı ile iptal edilmiştir. Bu karar, boşanma sonrasında çocuğun velayetinin anneye verilmesi halinde, annenin kendi soyadının çocuğa verilmesi talebiyle aile mahkemelerinde dava açabilmesine imkân tanımaktadır. Anayasa Mahkemesi de velayet hakkı kendisinde bulunan annenin çocuğuna kendi soyadını vermek istemesine ilişkin talebinin reddedilmesinin hak ihlali olduğuna dair yapılan bireysel başvuruda117, “boşanma sonrası velayeti anneye verilen çocuğun soyadının ne olacağı konusunda açık bir düzenlemenin bulunmaması 116 İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi, 2020/413 E. ve 2021/1393 K. sayılı, 27.09.2021 tarihli kararı. 117 Anayasa Mahkemesi, Hayriye Özdemir Başvurusu, Başvuru No: 2013/3434, 25.6.2015 tarihli Kararı, (R.G. Tarih- Sayı: 2/10/2015-29490).
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1