Türkiye Barolar Birliği Dergisi 168.Sayı

44 Evlendikten Sonra Kadınların Münhasıran Kendi Soyadlarını Kullanması nun hiçbir gerekçeyle açıklanması mümkün değildir.130 Anayasa’nın 90/5. maddesi ve Anayasa Mahkemesi kararları ile Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararı doğrultusunda, Türk yargı oranları, kadınların önceki soyadlarını kullanma talebiyle yaptıkları başvurularda kabul kararı vererek maddenin yol açtığı ihlali bir nebze olsun gidermektedir.131 Ancak bu durumda da ilk derece mahkemeleri tarafından, Anayasa’nın 90/5. maddesi gereği uluslararası sözleşme hükümleri dikkate alınırken her somut olaya göre farklı bir uygulama benimsenebileceğinden hukuki güvenlik ilkesine aykırı şekilde farklı kararlar verilmesi söz konusu olabilecektir.132 Kadının evlendikten sonra münhasıran önceki soyadını kullanabilmesi için yasama organının kanun değişikliği yapma yönünde bir çalışması olmamıştır. Sorunun çözülebilmesi için yasama organının yapacağı yeni hukuk kuralının uluslararası sözleşmeler doğrultusunda, hâkim olan cinsiyet eşitliği anlayışı benimsenerek, eşlerin iradesini üstün kılacak,133 eşlere seçim hakkı tanıyacak134 ve özgürlüklerini koruyacak şekilde olması gerekmektedir. Kanımızca evlendikten sonra kullanılacak soyadı konusunda eşlerin tercihleri ön planda tutularak, özgürlükçü bir düzenleme yapılması halinde kadın soyadı üzerindeki hakkını tam anlamıyla kullanabilecek ve soyadıyla varlığını ortaya koyabilecektir. Bu bağlamda yapılabilecek yasal düzenleme “Evlilik Soyadı” kenar başlığıyla, 130 İnce, s. 52. 131 “Yasa koyucu tarafından bir değişiklik yapılmamasına rağmen, yargının farklı kararlar vermesinin erkler ayrılığını zedelediği ileri sürülmüştür”. İnce, s. 54; Oruç, s. 459. Anayasa Mahkemesi kararı doğrultusunda AY m.90/5 gereği ilk derece mahkemelerinin uluslararası sözleşme hükümlerini uygulanması halinde “HMK m. 46 gereğince açık kanun hükmüne aykırı karar vermek suretiyle sorumluluğu doğmayaca”ğına ilişkin bkz. Bahar Öcal Apayadın, “Son Yargı Karaları Işığında Kadının Soyadı Meselesi Çözüme Kavuşturulmuş Mudur? ”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 6, S. 2, 2015, s. 449. 132 Ergene, s. 163. 133 Eşlere tercih hakkı tanınırken “çocuğun soyadı konusunda bir aile soyadının belirlenmesi gerekir”. Süleyman Mortaş, “Evlenen Kadın ile Velayeti Kadına Bırakılan Çocuğun Soyadının Belirlenmesinde ‘Kocanın Soyadı’ Parametresi”, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. XX, S. 2, 2016, s.359. 134 Çakırca, s. 164.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1