91 TBB Dergisi 2023 (169) Atacan KÖKSAL runsa da suçun hukuki konusu, bankanın malvarlığına ilişkin menfaatidir. Bu durum dolayısıyla suçun mağduru banka tüzel kişiliği olup, bu suçun muhakemesi bakımından Bankacılık Kanunu m. 162/2’de “ilgili” olarak ifade edilen bankanın şikâyet hakkı da mevcuttur. Suçun maddi konusu, para veya para yerine geçen evrak veya senetler veya diğer mallar olarak sayılmıştır. Taşınır veya taşınmaz mallar suçun kapsamında olmakla birlikte, “hizmet” niteliğinde olan “insan emeğinin” bu suçun maddi konusunu oluşturamayacağı değerlendirilmiştir. Bankacılık Kanunu’nda bu suçun failinin banka yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile diğer mensupları olabileceği ifade edilmiş olduğundan, suç özgü bir suçtur. Sayılan sıfatları taşımayan kimselerin usulsüz bir biçimde banka mensubu gibi davranması durumunda bankacılık zimmeti suçundan değil, somut olayın koşullarına göre dolandırıcılık veya başka bir suçtan dolayı sorumlu tutulabilmesi mümkündür. Suçun maddi konusunun görev nedeniyle zilyetliğinin devredilmesi veya failin bunları koruma ve gözetimle yükümlü olması davranışın ön şartıdır. Zilyetlik doğrudan zilyetlik biçiminde olabileceği gibi dolaylı zilyetlik biçiminde de olabilir. Zilyetlik ile failin görevi arasında bir bağ bulunması gerekli olup, bunun kanun, düzenleyici işlem veya banka iç düzenlemelerinden kaynaklanabilmesi mümkündür. Zilyetliğin devrinde, devre yetkili kişinin iradesinin herhangi bir surette fesada uğramamış olması gerekir. Failin, zilyetliğindeki para ve diğer malları mal edinmesi veya ancak malikin yapabileceği tasarruflardan herhangi birini yapması zimmete geçirmedir. Failin, kullandırılan kredinin karşılığı olarak yeterli teminatı alması veya para, senet veya malı sonradan iade etmesi suçun varlığını ortadan kaldırmaz. Bu yönüyle bankacılık zimmeti suçu; ani, neticesiz bir tehlike suçudur. TCK m. 247/3’tekine benzer bir hüküm, bankacılık zimmeti suçunda düzenlenmemiş olsa da malın devir amacının haricinde kalan kullanma fiilleri somut olayın özelliklerine göre aynı suç kapsamında değerlendirilecektir. Mahiyetiyle uygun düştüğü ölçüde, bu suçla hukuka uygunluk nedenlerinin bağdaşabilmesi mümkündür. Bankacılık zimmeti suçunun oluşabilmesi için genel kast yeterli olup, taksirli davranışla maddi konunun azalması, değer kaybetmesi ya da zayi olması gibi durumlarda suçun oluştuğundan bahsedilemez. Tıpkı diğer esaslı unsurlar gibi davranışın ön şartı üzerindeki hata, failin kastını ortadan kaldırır.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1