101 TBB Dergisi 2023 (169) Bedirhan ERDEM ceza normların cezanın belirlenmesi ve bireyselleştirilmesi aşamasında ortaklaştırılarak “birlik” durumuna gelmesi (fikri içtima), (iii) bir araya gelen normların birbirlerinden bağımsız ve serbest biçimde ayrı ayrı uygulanması için “toplam bütün” durumuna gelmesi (gerçek içtima). Bu üç yöntemden hangisinin yargıç tarafından seçilmesi gerektiği, suçların birleşmesinin temel, ilkesel dayanakları tarafından belirlenmektedir.6 Bu nedenle bu çalışmada, ilk önce suçların birleşmesinin temel dayanakları netleştirilecektir. Bu netlik, Türk ceza hukuku öğretisinde egemen olan görüşün aksine, suçların birleşmesinin temel dayanağının ne bis in idem ya da tek başına davranış birliği (Handlungseinheit) olmadığı; birleşmenin, çifte değerlendirme yasağından ve yasallık ilkesinin alt ilkesi olan belirlilik ilkesinden kaynaklandığı ortaya koyularak sağlanacaktır. Suçların birleşmesinin temel dayanakları açıklandıktan sonra, çalışmanın başlangıç sorusu, önce normların dışlayıcı yarışması, sonra fikri içtima yönünden tartışmaya açılacaktır. Bu kapsam içerisinde, özellikle “normların dışlayıcı yarışması” başlığı altında, niçin “tüketen-tüketilen norm ilişkisi”nin yerinin olmadığı açıklanacaktır. Buna ek olarak fikri içtimanın uygulanmasına TCK m. 43/I c. 3’te düzenlenen “aynı suç” varsayımının engel oluşturmayacağı, Türk Medeni Kanunu (TMK) m. 1/I uyarınca ve Türk ceza hukukuna egemen yasallık ilkesi yönünden gerekçelendirilecektir. I. SUÇLARIN BİRLEŞMESİNİN İKİ TEMEL DAYANAĞI Suçların birleşmesi, aynı türden tipikliğin ya da farklı türden tipikliklerin birden çok kez gerçekleştirilmesi durumunda, gerçekleştirilen tüm tipikliklerin hukuk düzeninde ifade ettiği ihlal edicilik ve failin bu ihlal ediciliğin bütününü konu edinen kusuru ölçüsünde cezanın be- “§§ 52-55 StGB (Strafbemessung bei mehreren Gesetzesverletzungen)” in Schönke/Schröder-Strafgesetzbuch Kommentar (Sch/Sch-StGB), (München: Verlag C. H. Beck, 2019), Vor §52 Rn. 102; Ralf Eschelbach, “§ 52 (Tateinheit),” in Satzger/ Schluckebier/Widmaier-Strafgesetzbuch-Kommentar (SSW-StGB) (Carl Heymanns Verlag, 2021), Rn. 1; Mohamad El-Ghazi, El-Ghazi Mohamad, Revision der Konkurrenzlehre- Unrechts- und Schulddivergenzen zwischen Ideal- und Realkonkurrenz, Tübingen 2020, Mohr Siebeck, s. 142; Kayıhan İçel, Suçların İçtimaı, İstanbul 1972, İstanbul Üniversitesi Yayını, s. 167; Kayıhan İçel, “Görünüşte Birleşme (İçtima) İlkeleri ve Yeni Türk Ceza Kanunu”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2018, C. 14, s. 36 dn. 1. 6 Ingeborg Puppe, Strafrecht Allgemeiner Teil im Spiegel der Rechtsprechung (AT), 2023, Nomos, § 33 Rn. 4.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1