Türkiye Barolar Birliği Dergisi 169. Sayı

121 TBB Dergisi 2023 (169) Bedirhan ERDEM değerlendirme yasağı uygulanma alanı bulmaz.89 Çifte değerlendirme yasağının kapsamı, fail kim olursa olsun, o suçun oluşması için özdeş olarak gerçekleşecek fiil içeriğidir.90 Bu fiil içeriğinin dışına taşan kısım için çifte değerlendirme yasağından söz edilemez. Oysa, suçun olağan görüntüsü, fiilin her fail tarafından gerçekleştirilen tipe uygun en az içeriğine ilişkin değildir; fiilin istatistiki olarak birçok fail tarafından gerçekleştirilen -ve bu nedenle olağan görüntü olarak nitelendirilen- aşkın (fazla, artık) kısma ilişkindir. Bu kısım çifte değerlendirme yasağının kapsamının dışındadır. Bu değerlendirmelerin tümü TCK m. 61/III yönünden de geçerlidir. Bu nedenle Türk hukukunda “suçun olağan görüntüsünün engelleyici etkisi” görüşüne başvurulamaz. Çifte değerlendirme yasağıyla gerekçelendirilen ve mantıksal dışlama sonucuna götüren özel-genel norm ilişkisi ile suçun olağan görüntüsünün engelleyici etkisiyle gerekçelendiren ve değer biçici dışlama sonucuna götüren tüketen-tüketilen norm ilişkisi ayrımı son derece yaratıcı bir ayrımdır. Ancak bu ayrım isabetli değildir. Çünkü “suçun olağan görüntüsü” görüşüne dayanarak tüketen-tüketilen norm arasındaki ilişkiyi açıklamaya çalışmak, hukuksal kesinlik ilkesine ve yasallık ilkesi gereği yargılama erkine yüklenen belirginleştirme yükümlülüğüne91 aykırıdır.92 Bu aykırılık konutta hırsızlık ve mala zarar verme suçu yönünden tüketen-tüketilen ilişkisini reddeden Alman Federal Mahkemesi kararının aşağıdaki gerekçesinde doğrudan doğruya tartışılmıştır: Tüketme ilişkisine dayalı öğreti görüşünün uygulanabilmesi için suç tanımı öngören ceza normları arasında yapılacak “değer biçici karşılaştırma, nihai biçimde iki basamaklı bir incelemeyi gerektirir. Öncelikle ilk basamakta kendi somut biçiminde mala zarar verme suçunun konutta 89 Fahl, s. 94, 96. Aksi yöndeki Alman Federal Mahkemesi kararlarının saptanması için bkz. Eschelbach, SSW-StGB, § 46 Rn. 205. Federal Mahkemesinin aksi yöndeki kararlarının isabetli eleştirisi için bkz. El-Ghazi, JZ 2014, s. 184-185; Eschelbach, SSW-StGB, § 46 Rn. 206. Örneğin nitelikli cinsel saldırının tamamlanması için mağdurun vücut boşluğuna organ ya da başka cismin girmesi yeterlidir. Ayrıca fail, mağdurun vücut boşluğuna boşalarak semenini bırakmışsa, çifte değerlendirme yasağı gerekçe gösterilerek, somut olaydaki “boşalma” olgusunun failin aleyhine değerlendirilemeyeceği savunulamaz. İlgili örnek için bkz. Fahl, s. 83. 90 El-Ghazi, JZ 2014, s. 185; Eschelbach, SSW-StGB, § 46 Rn. 206. 91 Yukarıda bkz. dn. 61. 92 Bu görüşün yarattığı belirsizliğin temel gerekçesinin “suçun olağan görüntüsüne uygunluk” değerlendirmesinin herhangi bir ölçüte bağlanamaması olduğu yönündeki eleştiri için bkz. Puppe, NK-StGB Vor § 52 Rn. 21a.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1