167 TBB Dergisi 2023 (169) Süheyla Suzan GÖKALP • ÇED sürecinde idarenin yapacağı işlemlerin daha etkin uygulanmasına yönelik düzenlemeler gerçekleştirilmiştir. • Faaliyetlerin/Projelerin çevreye olan etkileri göz önüne alınarak Ek-1 ve EK-2 Listelerinde değişiklikler gerçekleştirilmiştir. ÇED Raporu hazırlanması zorunlu olan faaliyetlerin sayısı arttırılmış, eşik değerler konusunda değişiklikler yapılmıştır. • ÇED Başvuru Dosyasının ve Proje Tanıtım Dosyasının hazırlanması sırasında esas alınacak formatlarda değişiklikler yapılmıştır. • Ek-2 Listesi’nde yer alan faaliyetlerin/projelerin de çevresel etkilerinin daha kapsamlı ve detaylı incelenmesi için Ek-1 Listesi’nde yer alan faaliyetlerde/projelerde olduğu gibi kümülatif etki değerlendirme yapılması, çevresel ve sosyal eylem planı21 hazırlanması, sürdürülebilirlik ve çevre izleme planı hazırlanması zorunlu hâle getirilmiştir. Sıfır Atık Planı, Sera Gazı Azaltımı Planı, İklim Değişikliğine Etkiler, Çevre İzleme Planı,22 Çevresel ve Sosyal Yönetim Planı23 vb. birçok planın “Sürdürülebilirlik Planı”24 altında ÇED Raporları’nda yer alması zorunlu hâle getirilmiştir. 21 Gerçekleştirilmesi planlanan projeden kaynaklanabilecek potansiyel çevresel ve sosyal risklerin yerel mevzuat ve/veya uluslararası standartlar ve iyi uygulamalar göz önünde bulundurularak sistematik bir şekilde belirlendiği, ölçüldüğü ve değerlendirildiği bir Çevresel ve Sosyal Eylem Planı hazırlanmalıdır. Bu planda, ulusal ve uluslararası çevresel ve sosyal gerekliliklere uyum sağlanması için proje sahipleri ve Bakanlıkça yeterlik verilmiş kurum/kuruluşlar tarafından belirlenmiş olan gerekli tedbirler ve bu tedbirlerin ayrıntıları yer almalıdır. 22 Bu planda, projenin inşaat ve işletme faaliyetlerinin Ulusal mevzuata ve diğer ilgili norm ve standartlara uygun olarak gerçekleştirilmesini sağlamak üzere izlenecek olan kilit parametrelerin bir açıklaması yer almalıdır. (izlenecek parametreler, izlem ekipmanları, izleme yerleri, izleme sıklığı vb. izleme programları ve sorumlu kurumlar gibi). İzleme Planı aşağıdaki bilgilerden oluşmalıdır; - Çevresel ve Sosyal Etki, - İzleme Yapılacak Parametre/Faaliyetler İçin Dayanak Yasal çerçeve, - İnşaat/İşletme Döneminde Alınacak Önlemlerin detayları, - Sorumlu uygulayıcı (Proje Sahibi, Yerel/Ulusal Otorite, Danışman Firma vb), - İzleme sıklığı ve metodu, - Hedef ve değerlendirme kriteri, 23 Bu plan projenin arazi hazırlama, inşaat ve işletme aşamaları için hazırlanmalı ve aşağıda verilen bileşenler üzerinde oluşabilecek potansiyel etkiler ile bu etkilere karşı alınacak önlemleri içermelidir. 1. Sosyoekonomik yapı, 2. Toplum sağlığı ve güvenliği, 3. İş sağlığı ve güvenliği, 4. Kültürel Değerler ve Miras, 5. Arazi kullanımı, 6. Hava kalitesi, 7. Su kaynakları ve su kalitesi, 8. Yeraltı suyu kalitesi, 9. Gürültü, 10. Tesisten Kaynaklanacak Atıklar (İnşaat ve İşletme Dönemi) 11. Ormanlar ve biyolojik çeşitlilik, 12. Görsel etki, 13.Alınacak önlemler, gereklilikler ve tavsiyeler 24 Bu bölümde; - Sıfır Atık Planı, - Trafik Yönetim Planı, - Sera Gazı Azaltım Planı, - Çevresel ve Sosyal Yönetim Planı gibi istenen planlar, projenin arazi hazırlama, inşaat ve işletme aşamaları için geliştirilmeli, projenin değişen ihtiyaçları ve koşullarına göre güncellenmeli ve iyileştirilmelidir.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1