202 Cebri Artırma ve Borçluya Satış Yetkisi Verilmesinde Alacağa Mahsuben Satış Kurumun Kapsamı Alacağa mahsuben satış kurumu, İİK’da yalnızca m. 134/5 hükmünde zikredilmekte olup, 7343 s. Kanun ile yapılan değişiklik öncesinde de İİK’nın 124/5 ve 126/5 maddelerinde kendisine yer bulmaktaydı. Bu üç madde de cebri artırmaya ilişkin hükümleri ihtiva etmektedir. Bu sebeple alacağa mahsuben satış, esas olarak temel paraya çevirme yolu olan, cüzi icrada cebri artırma yoluyla satışta gündeme gelmektedir. Borçluya satış yetkisi verilmesi usulünü düzenleyen İİK m. 111/a hükmünde ya da İcra ve İflâs Kanunu Uyarınca Borçluya Satış Yetkisi Verilmesine Dair Yönetmelik’te (“Yönetmelik”),23 alacaklının alacağına mahsuben satış işlemi gerçekleştirebileceğine dair açık bir düzenleme sevk edilmemiştir. Bununla birlikte, borçluya satış yetkisi verilmesi usulünde kanun koyucunun borçlu tarafa hem alıcının seçimi hem de anlaşma koşulları yönünden tanımış olduğu serbesti, alacaklının da aynı zamanda alıcı olarak rızaen satış işleminin tarafı olmasına imkan vermektedir.24 Bu noktada, borçlu ile anlaşan alacaklının alacağına mahsuben alıcı konumunda yer alması ve mahcuz malı satın alması ilke olarak borçluya satış yetkisi verilmesi usulüyle çelişmemektedir. Öte yandan, her ne kadar İİK m. 111/a hükmü ile Yönetmelik borçluya satış yetkisi verilmesi usulünde alıcının gerçekleştireceği ödeme işlemini özel olarak düzenlemişse de İİK m. 111/a/4’te yer verilen “Bu madde uyarınca yapılacak satışlar hakkında niteliğine uygun düştüğü ölçüde bu Kanunun diğer hükümleri uygulanır” düzenlemesi İİK m. 134/5’in burada da dikkate alınmasına kanuni altyapıyı sağlamaktadır. Dolayısıyla alacaklının, borçlu ile anlaştıktan sonra alacağına mahsuben rızaen satış işlemine taraf olması önünde bir engel bulunmamaktadır. İİK m. 119’da taşınırlar için istisnai bir satış usulü olarak düzenlenen pazarlık suretiyle satışta da kanaatimizce, maddede satılan hal ve şartların mevcudiyeti durumunda, örneğin tüm alakadarların istemesi 23 RG T. 28.05.2022, S. 31849. 24 Ramazan Arslan/Ejder Yılmaz/Sema Taşpınar Ayvaz/Emel Hanağası, İcra ve İflas Hukuku, 8. baskı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2022, s. 394, dn. 17; Pekcanıtez, s. 836; Evren Koç, “İİK M. 111/A Kapsamında Borçluya Satış Yetkisi Verilmesi”, Necmettin Erbakan Hukukun Güncel Meseleleri Özel Hukuk, Necmettin Erbakan Üniversitesi Yayınları, Konya, 2022, s. 87; Burçin Yazıcı, “İcra ve İflâs Kanunu M.111/A Uyarınca Borçluya Satış Yetkisi Verilmesi”, AkdHFD, C. 12, S. 2, s. 1136.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1